Βιβλιοπαρουσίαση ΛΕΥΤΕΡΗΣ
ΤΣΙΛΟΓΛΟΥ ΚΙ ΟΜΩΣ ΗΤΑΝ ΟΜΟΡΦΑ
Του
Πάνου Ν. Αβραμόπουλου M Sc Μηχανικού
Οι μαρτυρίες που περιέχονται στο
τελευταίο βιβλίο του Λευτέρη Τσίλογλου υπό τον υπαινικτικό τίτλο «ΚΙ ΟΜΩΣ ΗΤΑΝ
ΟΜΟΡΦΑ» είναι μια ηθικά και κοινωνικά πολυδύναμη περιδιάβαση στο κοινωνικό και
μεταπολεμικό τοπίο της σύγχρονης Ελλάδος. Με την πολυεστιακή κοινωνική δράση,
τον φιλοσοφικό ετασμό και τις λογοτεχνικές μαρμαρυγές που φέρει η ρωμαλέα και
ευκίνητη γλώσσα ενός ανθρώπου που βίωσε έντονα και με οδυνηρές ενίοτε
προσωπικές εμπειρίες- όπως οι φυλακίσεις και οι εκτοπισμοί- την μεταπολεμική
περιπέτεια της σύγχρονης Ελλάδος. Ο Τσίλογλου σ’ αυτό το διάστικτο από την
ηθική του ευγένεια και το εμπνευσμένο και σπαρταριστό χιούμορ του, πολύπλαγκτο
κοινωνικό ταξίδι, διαισθάνεται, διερμηνεύει και αποτυπώνει με τους λυρικούς
κραδασμούς της προσωπικής του ευαισθησίας, την μεταπολεμική κοινωνική και
πολιτική μας εκπόρευση.
Βλέπει το φως της ζωής του ο μικρός Λευτέρης μέσα
σε μια προσφυγική οικογένεια του συνοικισμού της Νέας Ιωνίας του Βόλου. Που
φέρει μέσα της τα ηθικά τραύματα και το δράμα του ξεριζωμού της Σμύρνης, αλλά
και την απαράμιλλη δημιουργικότητα των ωραίων και πολυμήχανων ανθρώπων της
Ιωνίας, οι οποίοι κατορθώνουν με την ευφυΐα τους και την δημιουργικότητα τους,
να μετατρέψουν την αντιδρομή των καιρών σε πρόοδο και δημιουργία. Μεγαλώνει και
ενηλικιώνεται μέσα σ’ ένα τραχύ κοινωνικό περιβάλλον, όπου οι κοινωνικές
στρεβλώσεις και οι οικονομικές δυσπλασίες της ζωής, σκιάζουν τους ανθρώπους.
Πάραυτα κατορθώνει με τις ανεξάντλητες
εσωτερικές δυνάμεις, αλλά και το γεμάτο αγάπη και ηθική θαλπωρή οικογενειακό
του περιβάλλον, να υπερπηδήσει τις δυσκολίες της παιδικής και εφηβικής του
ηλικίας και να χαράξει την όμορφη και σφύζουσα από ιδέες και οράματα, προσωπική
του πορεία Με ηθική ενάργεια, αλλά και με την ευλύγιστη γλώσσα του ο
συγγραφέας, μέσα από τις μικροδουλειές
που κάνει για να βιοπορίσει δίπλα στον κάλφα στο ραφτάδικο, στο
μεγαλοπαντοπωλείο, που κάνει διπλές εγγραφές στα χρέη των νοικοκυριών, το
εστιατόριο πολυτελείας Ο ΛΟΥΚΟΥΛΟΣ, που γευματίζει η αστική τάξη του Βόλου,
αλλά και το μοναδικό φαρμακείο ενός ευγενούς ευπατρίδη της εποχής του κου
Λεωνίδα, μας δίνει ανάγλυφα μια πανοραμική τοιχογραφία της μεταπολεμικής
Ελλάδας, αλλά και του κοινωνικού κλίματος που επικρατεί.
Δυσκολίες, όνειρα, προσδοκίες, τσακισμένα
φτερά, έρωτες και πάνω απ’ όλα δίψα για ζωή. Με το πλήρωμα του χρόνου θα έλθει
η ενηλικίωση, η πολυπόθητη εισαγωγή στη Φυσικομαθηματική Σχολή των Αθηνών, που
εξασφαλίζει στο νεαρό Λευτέρη το πρώτο του κουστούμι, από τον πατέρα του, τον
περήφανο τορναδόρο, τον κυρ Αναστάση. Και από εδώ ξεκινάει η μακρά πορεία και
εμπλοκή του Τσίλογλου με το φοιτητικό κίνημα, την αριστερά- που επιλέγει την αναθεωρητική
της έκφραση της ΕΔΑ, με το όποιο κόστος συνεπάγεται αυτή η επιλογή- το
συνδικαλισμό, την εκλογή του στο 5ο Πανσπουδαστικό Συνέδριο του 1964
ως γενικού γραμματέα της ΕΦΕΕ, τις φυλακίσεις του για πέντε χρόνια στις φυλακές
Αβέρωφ και Κορυδαλλού, μέχρι και την λαμπρή αργότερα φροντιστηριακή πορεία του
στον «ΗΡΑΚΛΕΙΤΟ». Πλάι στον Κώστα Μανωλκίδη που τον καταξιώνει σαν έναν από
τους καλύτερους φυσικούς της Ελλάδας. Μια πορεία συναρπαστική, με ηθικές
αγωνίες για το μέλλον του τόπου και τον κοινωνικό μετασχηματισμό της Ελλάδας,
που θα δημιουργούσε μια κοινωνία δικαιότερη και μια πατρίδα απελεύθερη από
ξένες πολιτικές δουλείες και εξαρτήσεις.
Μέσα σ’ αυτό το γλυκό και συναρπαστικό ταξίδι
που οι ριπτασμοί των προσωπικών οδυνηρών, δεν κάνουν ποτέ τον Τσίλογλου να
«μετανοήσει», ο συγγραφέας διασταυρώνει τα βήματά του με πολλές από τις
προσωπικότητες του κοινωνικοί κινήματος στη σύγχρονη Ελλάδα και συμπληρώνει
μαζί τους τον ηθικό καο πολιτικό του σφραγιδόλιθο για την κοινωνική μας
μετεξέλιξη.
Σαν κατακλείδα αυτής της ωραίας
προσωπικής διαδρομής του Τσίλογλου, που έχει την αρωγή αισθητικά πολυδύναμης
γλώσσας του, θα κρατήσουμε κάτι από τον αδέσμευτο προσωπικό του στοχασμό, που
με τη διαχρονία του διατέμνει κάθε έντιμη προσπάθεια για την κοινωνική πρόοδο
της Ελλάδας, όλων των αγωνιστών της εποχής
« Η δική μου εμπειρία δείχνει ότι θαύματα δεν γίνονται, ούτε ριζικές
ανατροπές του σκηνικού. Η πορεία διαδραματίζεται βήμα- βήμα με αγκομαχητά στην
ανηφόρα, κατρακυλίσματα προς τα πίσω και πάλι τρεχαλητό προς τα εμπρός. Μου αρκεί
ο τελικός απολογισμός να είναι θετικός»
Και ο απολογισμός του απαράμιλλου
Λευτέρη είναι πέραν του δέοντος θετικός. Κλείνοντας αυτό το σημείωμα θα ήθελα
με όλη τη δύναμη της ψυχής μου να απευθύνω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον μεγάλο
δάσκαλο μου στον «Ηράκλειτο» Λευτέρη Τσίλογλου, που του οφείλω πολλά. Από την
εισαγωγή μου στο Ε.Μ.Π. μέχρι το σμίλευμα της ηθικής μου ευαισθησίας.
( Μέσα στο κείμενο της κριτικής βρίσκεται και η εικόνα του
εξωφύλλου του βιβλίου)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου