Στη διάρκεια των αναζητήσεών μας για ειδήσεις που αφορούν την εκπαίδευση και που έχουν κάποια σχέση με τον παράλληλο θεσμό των φροντιστηρίων υπάρχουν πολλά «συμβάντα» που δεν κατατάσσονται σε μια από τις προηγούμενες κατηγορίες αλλά κινούν το ενδιαφέρον από πολλές πλευρές. Οι αναζητήσεις μας έγιναν μέσα από σώματα διαφόρων εφημερίδων και περιοδικών στη διάρκεια των τεσ...σάρων πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα. Στο κεφάλαιο αυτό αναφέρω ενδεικτικά μερικά τέτοια περιστατικά
Α) 1) Πριν 100 χρόνια έγινε η πρώτη απόπειρα καταπολέμησης του φαινομένου των φροντιστηρίων από επίσημο φορέα. Η πρωτοβουλία προήλθε μετά από πρόταση 3 υφηγητών της Νομικής Σχολής στη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου. Διαβάζουμε στο φύλλο της εφημερίδας ΚΑΙΡΟΙ της 27ης Οκτωβρίου 1906:
Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ
Η ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΗΤΟΥ
[…] Η σύγκλητος του Πανεπιστημίου κληθείσα θα συνεδριάση πιθανώς αύριον, όπως αποφασίση εάν θα επιτρέψει εις τους υφηγητάς κ.κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΝ και ΠΕΤΜΕΖΑΝ την ίδρυσιν νομικού φροντιστηρίου εξουδετερούντος τα υπάρχοντα ιδιωτικά τοιαύτα […]
Οι τρεις υφηγητές ενοχλημένοι προφανώς από την ανάπτυξη των ιδιωτικών φροντιστηρίων είδαν αυτήν την ιδέα πρόσφορη για την καταπολέμηση τους. Βεβαίως με το αζημίωτο! Εκείνη την εποχή κάθε προσφερόμενη υπηρεσία του Πανεπιστημίου γινόταν με αντίστοιχη χρηματική αντιπροσφορά των φοιτητών. Κάθε φορά που ο φοιτητής έδινε εξετάσεις σε εργαστήρια, σε τμηματικές ή πτυχιακές εξετάσεις, πλήρωνε τα αντίστοιχα εξέταστρα. Πέρα από τα ετήσια δίδακτρα που για την εποχή είναι υψηλά.
Η αλήθεια είναι ότι εκείνη την εποχή αυτά τα έσοδα με τις προσόδους από την ακίνητη και κινητή περιουσία του Πανεπιστημίου ήταν τα αναγκαία χρήματα για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών αναγκών του Πανεπιστημίου, την πληρωμή των επικουρικών υπαλλήλων, τον εμπλουτισμό των συλλογών και βιβλιοθηκών, την συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Το κράτος εκείνη την εποχή πλήρωνε τους μισθούς των καθηγητών και των ολιγάριθμων υπαλλήλων της πρυτανείας. Ας μην ξεχνάμε ότι τα πρώτα κτίρια του Πανεπιστημίου χτίστηκαν από έσοδα εράνων και κυρίως προσφορές ομογενών.
Η πρόταση των Υφηγητών συνάντησε αμέσως αντιδράσεις. Την επομένη της δημοσίευσης αυτής της είδησης, ο καθηγητής του Ρωμαϊκού δικαίου κ. Κρασσάς στους διαδρόμους του Αρείου Πάγου απευθυνόμενος σε άλλους καθηγητές της νομικής μεταξύ των άλλων είπε:
[…] Το πανεπιστήμιον όπως κατάντησε είναι εστία ρυπαρότητος. Τώρα με τους υφηγητάς του θα μεταβληθή εις οίκον εμπορίου. Το καλύτερο είναι η σχολή να διαλυθή […]
Οι δηλώσεις αυτές δημιούργησαν αναστάτωση στους Πανεπιστημιακούς κύκλους και ο πρύτανης πήρε προληπτικά μέτρα για να αποτραπούν επεισόδια. Εκείνο που εν προκειμένω έχει σημασία είναι ότι η πρόταση των υφηγητών δεν υλοποιήθηκε. Τα ιδιωτικά φροντιστήρια συνέχισαν τη λειτουργία τους. Όμως αυτό το συμβάν πρέπει να το δούμε σαν πρώτο επεισόδιο να δημιουργηθούν επίσημα κρατικά φροντιστήρια που αποδείχθηκαν, όπως αναμενόταν, μάταιες προσπάθειες που όμως θα ήταν αδικαιολόγητα δαπανηρές στον κρατικό προϋπολογισμό.
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ
Α. Λ. ΚΟΣΣΕ
Ο Α. Λ. Κοσσέ λαμβάνει την τιμήν να ειδοποιήσει το σεβαστόν κοινόν ότι εγκατέστησε τας τάξεις αυτού διδασκαλίας της Γαλλικής και Γερμανικής Γλώσσας εν τω Α΄ Γυμνασίω Αθηνών, ευμενώς παραχωρηθείσης μιας των αιθουσών αυτού υπό του Σεβαστού υπουργείου της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως.
Από της 1ης Ιουλίου άρχονται εις ιδιαιτέρας τάξεις τα μαθήματα προς προπαρασκευήν μαθητών εν τη Γαλλική γλώσση δια τας εν Γυμνασίοις και εν τη Δημόσια Εμπορική Σχολή εισιτηρίους αυτών εξετάσεων.
Οι μαθηταί θα διδάσκονται μίαν ώραν καθ’ εκάστην επί διδάκτροις δραχμάς πέντε κατά μήνα προπληρωτέας δι’ έκαστον μαθητήν.
Δια εγγραφάς αποταθήσωσιν οι βουλόμενοι προς τον κ. Α. Κοσσέ εν τω Α Γυμνασίω και
ώρας 6-8μ.μ.
3) Στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ στο φύλλο της 17ης Ιουλίου 1940, λίγους μήνες πριν την κήρυξη του πολέμου, διαβάζουμε την εξής ενδιαφέρουσα είδηση.
Στο κτίριο της Βαρβακείου (στην οδό Κωλέττη) ομάδα καθηγητών με επικεφαλής τον παλαίμαχο φροντιστή στρατηγό Διονύσιο Βερέττα λειτουργεί φροντιστήριο υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας στο οποίο δύνανται να παρακολουθούν δωρεάν φροντιστηριακά μαθήματα άποροι φαλαγγίτες.
ΕΘΝΟΣ, 17 Ιουλίου 1940
Η οργάνωση της ΕΟΝ είναι τότε κράτος εν κράτει. Αλλά το συγκεκριμένο επεισόδιο αναδεικνύει ανάγλυφα την αναγνώριση από το επίσημο κράτος της ανάγκης ύπαρξης και λειτουργίας των φροντιστηρίων και του θετικού ρόλου που διαδραματίζουν ως ενδιάμεσοι κρίκοι ανάμεσα στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
(Β) Άλλο ενδιαφέρον φαινόμενο είναι τα φροντιστήρια για τους παραθεριστές, τα φροντιστήρια των μαθητικών κατασκηνώσεων, τα φροντιστήρια μέσα σε διάφορα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και τα θερινά φροντιστήρια που αναφερθήκαμε και προηγουμένως.
Ως παραδείγματα αναφέρω τα εξής:
ΤΟ ΕΝ ΚΗΦΙΣΣΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ
Παράρτημα: Λεοντείου Λυκείου
Γνωρίζει ότι χάριν των μελλόντων να παραθερίσωσιν εν Κηφισσιά και Αμαρουσίω ου μόνον θέλει εξακολουθήση η λειτουργία των δημοτικών σχολείων καθ’ όλο το θέρος αλλά και πάντα τα μαθήματα του Ελληνικού Σχολείου και Γυμνασίου άτινα θα διδάσκονται παρα δοκίμων καθηγητών.
Αναλαμβάνει δε προσέτι και ιδιαιτέραν διδασκαλίαν είτε κατ’ οίκω είτε εν τω Σχολείω.
Πληρορορίαι δίδονται εν τω γραφείω του Λεοντίου Λυκείου και εν τω ιδιωτικώ Σχολείω Κηφισσιάς. Δείτε περισσότερα
Α) 1) Πριν 100 χρόνια έγινε η πρώτη απόπειρα καταπολέμησης του φαινομένου των φροντιστηρίων από επίσημο φορέα. Η πρωτοβουλία προήλθε μετά από πρόταση 3 υφηγητών της Νομικής Σχολής στη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου. Διαβάζουμε στο φύλλο της εφημερίδας ΚΑΙΡΟΙ της 27ης Οκτωβρίου 1906:
Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ
Η ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΗΤΟΥ
[…] Η σύγκλητος του Πανεπιστημίου κληθείσα θα συνεδριάση πιθανώς αύριον, όπως αποφασίση εάν θα επιτρέψει εις τους υφηγητάς κ.κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΝ και ΠΕΤΜΕΖΑΝ την ίδρυσιν νομικού φροντιστηρίου εξουδετερούντος τα υπάρχοντα ιδιωτικά τοιαύτα […]
Οι τρεις υφηγητές ενοχλημένοι προφανώς από την ανάπτυξη των ιδιωτικών φροντιστηρίων είδαν αυτήν την ιδέα πρόσφορη για την καταπολέμηση τους. Βεβαίως με το αζημίωτο! Εκείνη την εποχή κάθε προσφερόμενη υπηρεσία του Πανεπιστημίου γινόταν με αντίστοιχη χρηματική αντιπροσφορά των φοιτητών. Κάθε φορά που ο φοιτητής έδινε εξετάσεις σε εργαστήρια, σε τμηματικές ή πτυχιακές εξετάσεις, πλήρωνε τα αντίστοιχα εξέταστρα. Πέρα από τα ετήσια δίδακτρα που για την εποχή είναι υψηλά.
Η αλήθεια είναι ότι εκείνη την εποχή αυτά τα έσοδα με τις προσόδους από την ακίνητη και κινητή περιουσία του Πανεπιστημίου ήταν τα αναγκαία χρήματα για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών αναγκών του Πανεπιστημίου, την πληρωμή των επικουρικών υπαλλήλων, τον εμπλουτισμό των συλλογών και βιβλιοθηκών, την συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Το κράτος εκείνη την εποχή πλήρωνε τους μισθούς των καθηγητών και των ολιγάριθμων υπαλλήλων της πρυτανείας. Ας μην ξεχνάμε ότι τα πρώτα κτίρια του Πανεπιστημίου χτίστηκαν από έσοδα εράνων και κυρίως προσφορές ομογενών.
Η πρόταση των Υφηγητών συνάντησε αμέσως αντιδράσεις. Την επομένη της δημοσίευσης αυτής της είδησης, ο καθηγητής του Ρωμαϊκού δικαίου κ. Κρασσάς στους διαδρόμους του Αρείου Πάγου απευθυνόμενος σε άλλους καθηγητές της νομικής μεταξύ των άλλων είπε:
[…] Το πανεπιστήμιον όπως κατάντησε είναι εστία ρυπαρότητος. Τώρα με τους υφηγητάς του θα μεταβληθή εις οίκον εμπορίου. Το καλύτερο είναι η σχολή να διαλυθή […]
Οι δηλώσεις αυτές δημιούργησαν αναστάτωση στους Πανεπιστημιακούς κύκλους και ο πρύτανης πήρε προληπτικά μέτρα για να αποτραπούν επεισόδια. Εκείνο που εν προκειμένω έχει σημασία είναι ότι η πρόταση των υφηγητών δεν υλοποιήθηκε. Τα ιδιωτικά φροντιστήρια συνέχισαν τη λειτουργία τους. Όμως αυτό το συμβάν πρέπει να το δούμε σαν πρώτο επεισόδιο να δημιουργηθούν επίσημα κρατικά φροντιστήρια που αποδείχθηκαν, όπως αναμενόταν, μάταιες προσπάθειες που όμως θα ήταν αδικαιολόγητα δαπανηρές στον κρατικό προϋπολογισμό.
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ
Α. Λ. ΚΟΣΣΕ
Ο Α. Λ. Κοσσέ λαμβάνει την τιμήν να ειδοποιήσει το σεβαστόν κοινόν ότι εγκατέστησε τας τάξεις αυτού διδασκαλίας της Γαλλικής και Γερμανικής Γλώσσας εν τω Α΄ Γυμνασίω Αθηνών, ευμενώς παραχωρηθείσης μιας των αιθουσών αυτού υπό του Σεβαστού υπουργείου της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως.
Από της 1ης Ιουλίου άρχονται εις ιδιαιτέρας τάξεις τα μαθήματα προς προπαρασκευήν μαθητών εν τη Γαλλική γλώσση δια τας εν Γυμνασίοις και εν τη Δημόσια Εμπορική Σχολή εισιτηρίους αυτών εξετάσεων.
Οι μαθηταί θα διδάσκονται μίαν ώραν καθ’ εκάστην επί διδάκτροις δραχμάς πέντε κατά μήνα προπληρωτέας δι’ έκαστον μαθητήν.
Δια εγγραφάς αποταθήσωσιν οι βουλόμενοι προς τον κ. Α. Κοσσέ εν τω Α Γυμνασίω και
ώρας 6-8μ.μ.
3) Στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ στο φύλλο της 17ης Ιουλίου 1940, λίγους μήνες πριν την κήρυξη του πολέμου, διαβάζουμε την εξής ενδιαφέρουσα είδηση.
Στο κτίριο της Βαρβακείου (στην οδό Κωλέττη) ομάδα καθηγητών με επικεφαλής τον παλαίμαχο φροντιστή στρατηγό Διονύσιο Βερέττα λειτουργεί φροντιστήριο υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας στο οποίο δύνανται να παρακολουθούν δωρεάν φροντιστηριακά μαθήματα άποροι φαλαγγίτες.
ΕΘΝΟΣ, 17 Ιουλίου 1940
Η οργάνωση της ΕΟΝ είναι τότε κράτος εν κράτει. Αλλά το συγκεκριμένο επεισόδιο αναδεικνύει ανάγλυφα την αναγνώριση από το επίσημο κράτος της ανάγκης ύπαρξης και λειτουργίας των φροντιστηρίων και του θετικού ρόλου που διαδραματίζουν ως ενδιάμεσοι κρίκοι ανάμεσα στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
(Β) Άλλο ενδιαφέρον φαινόμενο είναι τα φροντιστήρια για τους παραθεριστές, τα φροντιστήρια των μαθητικών κατασκηνώσεων, τα φροντιστήρια μέσα σε διάφορα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και τα θερινά φροντιστήρια που αναφερθήκαμε και προηγουμένως.
Ως παραδείγματα αναφέρω τα εξής:
ΤΟ ΕΝ ΚΗΦΙΣΣΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ
Παράρτημα: Λεοντείου Λυκείου
Γνωρίζει ότι χάριν των μελλόντων να παραθερίσωσιν εν Κηφισσιά και Αμαρουσίω ου μόνον θέλει εξακολουθήση η λειτουργία των δημοτικών σχολείων καθ’ όλο το θέρος αλλά και πάντα τα μαθήματα του Ελληνικού Σχολείου και Γυμνασίου άτινα θα διδάσκονται παρα δοκίμων καθηγητών.
Αναλαμβάνει δε προσέτι και ιδιαιτέραν διδασκαλίαν είτε κατ’ οίκω είτε εν τω Σχολείω.
Πληρορορίαι δίδονται εν τω γραφείω του Λεοντίου Λυκείου και εν τω ιδιωτικώ Σχολείω Κηφισσιάς. Δείτε περισσότερα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου