Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2014

Το γυμνάσιο Σερρών -Ιστορική διαδρομή

Οι Σέρρες, χωρίς αμφιβολία, αποτελούσαν ήδη από τα μέσα του 19ου αι. το επίκεντρο της εκπαιδευτικής ακτινοβολίας του Ελληνισμού στην Ανατολική Μακεδονία. Μαζί με τη Θεσσαλονίκη και το Μοναστήρι ήταν τα τρία μεγαλύτερα εκπαιδευτικά κέντρα του Ελληνισμού της Μακεδονίας.
Στα 1853 άρχισε να λειτουργεί στις Σέρρες το Παρθεναγωγείο ( τρεις πρώτες Γυμνασιακές τάξεις ). Η συμβολή του Μακεδονικού Φιλοεκπαιδευτικού Συλλόγου Σερρών ( 1872 ) υπήρξε ανεκτίμητη στην οργάνωση της Ελληνικής Παιδείας. Στα τέλη του 19ου αι. και κυρίως στις αρχές του 20ου αιώνα λειτουργούσαν στις Σέρρες εξατάξιο Γυμνάσιο ( ο πρόδρομος του σημερινού 1ου Γυμνασίου Σερρών - 1ου Λυκείου Σερρών ), εννεατάξιο Σχολείο ( 6 τάξεις Δημοτικό και 3 Γυμνάσιο ), Κεντρικό Παρθεναγωγείο, εξατάξια αστική σχολή Αρρένων, τέσσερα ( 4 ) Δημοτικά Σχολεία Αρρένων, τέσσερα ( 4 ) Δημοτικά θηλέων και το "Δούμπειον", κεντρικό νηπιαγωγείο.
Κατα τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, την 1 η Αυγούστου του 1905 ιδρύθηκε στις Σέρρες ο μουσικογυμναστικός σύλλογος "ΟΡΦΕΥΣ", ο οποίος, παράλληλα με τις γενικές δραστηριότητές του, αποτελούσε και μυστική πολιτική οργάνωση. Το Γυμνάσιο Σερρών δεχόταν στις τρείς πρώτες τάξεις του μόνο αγόρια, ενώ στις τρείς τελευταίες αγόρια και κορίτσια. Tα κορίτσια, αφου τελείωναν το Δημοτικό Σχολείο, φοιτούσαν τα επόμενα τρία χρόνια στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο, το οποίο στεγαζόταν σε ωραίο κτίριο επι της οδού Γρηγορίου Ρακιτζή ( απέναντι απο το Ιμαρέτ ).
Στα πρώτα χρόνια δίδαξαν στο Γυμνάσιο : 1 ) o Iωάννης Δέλλιος, γεννημένος στις Σερρες το 1853. Υπήρξε ο ιδρυτής του Γυμνασίου και διετέλεσε Γυμνασιάρχης στα χρόνια 1880 - 1888 . 2 ) ο Μιχαήλ Πέτρου, απο το Μοναστήρι. Διετέλεσε Γυμνασιάρχης στα χρόνια 1913 - 1924 . 3 ) ο Αθανάσιος Φυλακτός, από την Τζουμαγιά ( Ηράκλεια ) Σερρών. Υπήρξε Διδάκτωρ Φιλοσοφίας στα 1882 - 1883, καθηγητής στο Γυμνάσιο Σερρών στα 1885 - 1888 και Γυμνασιάρχης κατα τις περιόδους 1888 - 1890 , 1896 - 1900 , 1906 - 1908 .Φωτογραφίες αυτών των μεγάλων δασκάλων είναι σήμερα αναρτημένες στην αίθουσα τελετών του Σχολείου .
Κατα τα σχολικά έτη 1925 - 1926 , 1926 - 1927 και 1927 - 1928 το Γυμνάσιο Σερρών στεγάζεται σε κτίριο που βρίσκεται στο χώρο του σημερινού 10 ου Δημοτικού Σχολείου , επί της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου . Την εποχή αυτή το Σχολείο έχει πολύ καλό εξοπλισμό σε όργανα και εποπτικά μέσα διδασκαλίας . Ο Δ *** Μισυρλής , μια ξεχωριστή φυσιογνωμία στο χώρο των εκπαιδευτικών , Γυμνασιάρχης στα χρόνια 1925 - 1927 , παρέλαβε για το Γυμνάσιο Σερρών τη μοναδική στην Ελλάδα συλλογή οργάνων Φυσικής , δωρεά του κληροδοτήματος Γρηγορίου Ρακιτζή , που κόστισε τότε 100.000 δρχ. Κατά το σχολικό έτος 1927 - 1928 Γυμνασιάρχης είναι ο Κωνσταντίνος Γεωργούλης , φιλόλογος , ο μετέπειτα Σχολικός Σύμβουλος και Διευθυντής του Διδασκαλείου Μέσης Εκπαιδεύσεως στην Αθήνα .Το καλοκαίρι του 1928 μεγάλη πυρκαγιά καταστρέφει το κτίριο όπου στεγαζόταν το Γυμνάσιο Σερρών. Τεράστια η καταστροφή και στα εποπτικά μέσα διδασκαλίας.
Κατά το σχολικό έτος 1928-1929 το Γυμνάσιο στεγάζεται σε κτίριο που βρίσκεται στο χώρο του σημερινού 11ου Δημοτικού Σχολείου επί της οδού Ελευθέριου Βενιζέλου. Το φθινόπωρο του 1928 αρχίζει να κτίζεται το νέο διδακτήριο, στη γωνία των οδών Λ. Παπαπαύλου και Ίων. Δραγούμη. Η δαπάνη του μεγαλοπρεπούς διδακτηρίου καλύφθηκε κυρίως από δωρεά του Γρ. Ρακιτζή και του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ζ΄. Κατά το σχολικό έτος 1929-1930 το Γυμνάσιο Σερρών εγκαθίσταται στο νέο του διδακτήριο. Από τη χρονιά αυτή το Σχολείο θα αρχίσει μια λαμπρή πορεία που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Τα εγκαίνια γίνονται το 1930. Γυμνασιάρχης είναι ο Νικόλαος Βασικόρου. Φροντίζει να εμπλουτιστεί το Σχολείο με νεα σειρά οργάνων Φυσικής, αφού η πρώτη είχε καταστραφεί κατά την πυρκαγιά του 1928. Ο καθηγητής των Φυσικών Δ. Νικολάου οργάνωσε εργαστήριο Φυσικής και δίδαξε το μάθημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Κατά την εποχή αυτή - δεκαετία του 30-διδαξαν στο Γυμνάσιο Σερρών σπουδαίοι εκπαιδευτικοί:1)Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου, θεολόγος2)Γαλδέμης, φιλόλογος3)Φιλιππάκης, φιλόλογος4)Χατζηδήμου, φιλόλογος5)Χατζηανέστης της Γαλλικής φιλολογίας 6)Kουμούσης, γυμναστής7)Παριτσάνος, μαθηματικός8)Καραβίνης, φιλόλογος9)Σούψης, γυμναστής10)Τατάκης Β., φιλόλογος. Ένας σπάνιος δάσκαλος με γνώση και με ήθος, ιστορικός της Φιλοσοφίας αργότερα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσ/κης.
Κατά το σχολικό έτος 1936-1937 γίνεται ο χωρισμός του Γυμνασίου σε Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών και σε Γυμνάσιο Θηλέων Σερρών. Ως Γυμνάσιο Αρρένων θα λειτουργήσει για 25 περίπου χρόνια και από τα θρανία του θα περάσουν χιλιάδες νέοι που θα διαπρέψουν στην κοινωνία ως επιστήμονες, πολιτικοί και επαγγελματίες. Κατά το σχολικό έτος 1957-58 έχουμε έναν καινούριο σταθμό στην πορεία του Γυμνασίου. Δημιουργούνται στην πόλη των Σερρών δύο Γυμνάσια Αρρένων το Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών, που συνεχίζει την ιστορία του Γυμνασίου Αρρένων Σερρών και εξακολουθεί να στεγάζεται στο ίδιο διδακτήριο, και το Β΄Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών. Στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του Ν.4369/64 τα σχολεία της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά το σχολικό έτος 1965-66 χωρίζονται σε τριτάξια Γυμνάσια και σε τριτάξια Λύκεια. Έτσι έχουμε το Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών και το Α΄ Λύκειο Σερρών, που στεγάζονται στο ίδιο διδακτήριο. Η δικτατορία των συνταγματαρχών την πρώτη κιόλας σχολική χρονιά, 1967-68, προβαίνει στην ενοποίηση των σχολείων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, και δημιουργείται πάλι το εξατάξιο Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών.
Ύστερα από την κατάρρευση της δικτατορίας τα σχολεία χωρίζονται και πάλι σε τριτάξια Γυμνάσια και σε τριτάξια Λύκεια, και δημιουργούνται ξανά κατά το σχολικό έτος 1976-77, οι δύο σχολικές μονάδες, το Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών και το Α' Λύκειο Αρρένων Σερρών.
Νέος σταθμός στην εκπαίδευση κατά το σχολικό έτος 1979-80: Η μικτοποίηση των σχολείων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, επιτέλους αγόρια και κορίτσια μαζί, όπως στην Πρωτοβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Έτσι από το 1979 έχουμε τις νέες μικτές σχολικές μονάδες, το 1ο Γυμνάσιο και το 1ο Λύκειο Σερρών, που είναι οι διάδοχη κατάσταση εκείνου του ιστορικού σχολείου στα τέλη του 19ου αι. που λέγαμε στην αρχή αυτού του σημειώματος.
Σ΄ αυτό το πανέμορφο πράγματι Σχολείο οι δάσκαλοι, περασμένοι και τωρινοί, γεμίζουν από χαρά κάθε που τα τους κάνουν όμορφα και σταθερά βήματα προς την αλήθεια. 'Έγνοια τους, ψηλά να κρατιούνται οι λέξεις. Φως απ΄τον ήλιο να παίρνουν οι λέξεις. Απ΄ τον ουρανό κρεμασμένες σαν αθάνατο αστέρι.
Αλεξάνδρα Μπαϊρα Φιλόλογος στο ιστορικό διδακτήριο από το σχολικό έτος 1971-72Σέρρες , Γενάρης του 2000 Υστερόγραφο. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον κύριο Στέλιο Βασιλείου. Αριστούχος μαθητής τότε.
Το 1ο Γυμνάσιο Σερρών αποτελεί το ζωντανό θρύλο της σύγχρονης ελληνικής εκπαίδευσης, στις Σέρρες. Οι διάφορες φάσεις της εξέλιξής του, σε βάθος χρόνου, αντικατοπτρίζουν τις αλλαγές στη δομή της ελληνικής εκπαίδευσης, αφού αποτελεί το ιστορικότερο σχολείο της πόλης των Σερρών. Σε μια πόλη, που από τα μέσα του 19ου αιώνα αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά κέντρα του Ελληνισμού της Μακεδονίας, το Γυμνάσιο Σερρών, που αποτέλεσε τον πρόδρομο του σημερινού 1ου Γυμνασίου Σερρών, είχε τη δική του μεγάλη συμβολή στην εκπαίδευση των νέων της πόλης μας.
Το 1ο Γυμνάσιο Σερρών, ο θεμέλιος λίθος του οποίου κατατέθηκε στις 18 Ιουλίου 1926
Το 1ο Γυμνάσιο Σερρών, ο θεμέλιος λίθος του οποίου κατατέθηκε στις 18 Ιουλίου 1926
Στις αρχές του 20ου αιώνα λειτουργούσε στις Σέρρες εξατάξιο Γυμνάσιο. Στις τρεις πρώτες τάξεις του φοιτούσαν μόνον αγόρια, ενώ στις τρεις τελευταίες αγόρια και κορίτσια. Τα κορίτσια μετά το Δημοτικό Σχολείο, φοιτούσαν για τρία χρόνια στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο στην οδό Ρακιτζή και μετά πήγαιναν στο εξατάξιο Γυμνάσιο.
Το κτίριο του 1ου Γυμνασίου Σερρών, στους πρόποδες του Κουλά, θεμελιώθηκε με επισημότητα στις 18 Ιουλίου 1926 από τον Σερραίο Γυμνασιάρχη Δ. Μισυρλή (1925-1927) και διέθετε πολύ καλό εξοπλισμό σε όργανα, εποπτικά μέσα διδασκαλίας και μια μοναδική στην Ελλάδα συλλογή οργάνων Φυσικής, δωρεά του κληροδοτήματος Γρηγορίου Ρακιτζή. Το σχολικό έτος 1927-1928 Γυμνασιάρχης ήταν ο Κ. Γεωργούλης.

Λεωνίδας Παπαπαύλου, τελευταίος Γυμνασιάρχης στα Τουρκοκρατούμενα Σέρρας. Δολοφονήθηκε από τους Βούλγαρους το 1913
Δημήτριος Μυσιρλής. Γυμνασιάρχης (1885-1952). Έβαλε το θεμέλιο λίθο του Γυμνασίου το 1926, στο σημερινό 1ο Γυμνάσιο Σερρών
Νικόλαος Βασικύρου, Γυμνασιάρχης. Εγκαινίασε το 1929, το Γυμνάσιο, σημερινό 1ο Γυμνάσιο Σερρών
Το καλοκαίρι του 1928 μια καταστροφική πυρκαγιά, που εκτός των άλλων έκαψε συνολικά 52 καταστήματα στο εμπορικό κέντρο των Σερρών, προκάλεσε ανεπανόρθωτες ζημιές τόσο στο κτίριο όσο και στα εποπτικά μέσα διδασκαλίας. Το Φθινόπωρο του 1928 άρχισε να κτίζεται το νέο κτίριο του Γυμνασίου, του οποίου η δαπάνη καλύφθηκε εξ’ ολοκλήρου από δωρεά του Γρ. Ρακιτζή και του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ζ’, στη γωνία των οδών Λ. Παπαπαύλου και Ι. Δραγούμη. Το νέο κτίριο εγκαινιάστηκε το 1929 και κατά την πρώτη αυτή σχολική χρονιά λειτουργίας του Γυμνασιάρχης ήταν ο Ν. Βασικύρου.
Η τυπολογία του κτιρίου με την έμφαση στον κεντρικό άξονα και την εισέχουσα είσοδο με τους τέσσερις πεσσούς παραπέμπει στο κτίριο του Διοικητηρίου Σερρών, απογυμνωμένο όμως από το εκλεκτιστικό μορφολογικό του ένδυμα. Η διάταξη και ο μορφολογικός χειρισμός των ανοιγμάτων αναφέρονται στον μοντερνισμό, ενώ η ευρύχωρη εξωτερική σκάλα προσδίδει μνημειακό χαρακτήρα στο σύνολο.

Το 1ο Γυμνάσιο Σερρών στη δεκαετία του 1930
Το 1ο Γυμνάσιο Σερρών στη δεκαετία του 1930
Άποψη των Σερρών στη δεκαετία του 1950. Στο κέντρο το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών
Το σχολικό έτος 1936-1937 το Γυμνάσιο χωρίζεται σε Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών και σε Γυμνάσιο Θηλέων Σερρών. Το 1957-1958 δημιουργούνται στις Σέρρες δύο Γυμνάσια Αρρένων και το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών εξακολούθησε να στεγάζεται στο ίδιο κτίριο.
Το 1965-1966 χωρίστηκε σε τριτάξιο Γυμνάσιο και τριτάξιο Λύκειο (όπως και τα σχολεία όλης της Ελλάδας). Έτσι το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών και το 1ο Λύκειο Σερρών στεγάζονται στο ίδιο κτίριο. Την περίοδο της δικατατορίας τα σχολεία ενοποιήθηκαν πάλι και ξαναδημιουργήθηκε το εξατάξιο 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών, ενώ μετά το τέλος της δικτατορίας και συγκεκριμένα το έτος 1976-1977 δημιουργήθηκαν ξανά δύο μονάδες, το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών και το 1ο Λύκειο Αρρένων Σερρών.

Άποψη των Σερρών στη δεκαετία του 1950. Στο κέντρο το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών
Το σχολικό έτος 1979-1980, όταν και έγιναν μικτά όλα τα σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, δημιουργήθηκαν οι μικτές σχολικές μονάδες, το 1ο Γυμνάσιο Σερρών και το 1ο Λύκειο Σερρών. Τα σχολεία λειτουργούσαν σε δύο βάρδιες, πρωί και απόγευμα μέχρις ότου τελικά, κατά το σχολικό έτος 1997-1998, το 1ο Λύκειο Σερρών μετακόμισε στο νέο του κτίριο ενώ το 1ο Γυμνάσιο Σερρών συνεχίζει να στεγάζεται στο ίδιο ιστορικό κτίριο που θεμελιώθηκε το 1926 και βέβαια συνεχίζει τη λαμπρή ιστορία του σχολείου.

To 1ο Γυμνάσιο Σερρών το 1977
To 1ο Γυμνάσιο Σερρών το 2013
• © 2014 CLASS77 • Designed by Themes & Co •

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου