Η Σύρνα είναι ορεινός οικισμός στην επαρχία Γορτυνίας του νομού Αρκαδίας. Μέχρι το 1998 ήταν έδρα της ομώνυμης κοινότητας, στην οποία υπάγονταν και ο οικισμός Άνω Καλυβάκια. Από το 1998, διοικητικά ανήκε στο δήμο Τρικολώνων, ο οποίος ήταν ένας από τους αρχικούς δήμους του Ελληνικού Κράτους ιδρυθείς το 1836. Σύμφωνα με τα γραφόμενα του Παυσανία, οι "Τρικόλωνοι" ήταν πόλη που πιθανόν βρισκόταν στην περιοχή του τριγώνου που σχηματίζεται από τα χωριά Παλαμάρι, Παύλια και Σύρνα. Σήμερα, διοικητικά ανήκει στο δήμο Γορτυνίας, ο οποίος δημιουργήθηκε με το σχέδιο Καλλικράτης .
Αρχαία και νεότερη ιστορία :
Κατά τον περιηγητή Παυσανία στη σημερινή τοποθεσία της Σύρνας βρισκόταν το «Θύραιον», πόλη κτισμένη από τον Θύραιο, υιό του Λυκάονα, και αυτό αποδεικνύεται από την ύπαρξη αρχαίων τάφων με οστά, αρχαία νομίσματα, πιθάρια κ.ά. Το χωριό με τη σημερινή του ονομασία,, πρωτοεμφανίζεται σε δημόσια έγγραφα το 1842, όπου διοικητικά ανήκει στον τότε Δήμο Τρικολώνων. Περίπου το 1640 στον ίδιο τόπο κατοικούσε μία γεωργική οικογένεια, του Δράκου Ψωμά, η οποία αργότερα μετοίκησε στην Στεμνίτσα. Το 1880 σύμφωνα σε μία απογραφή η Σύρνα αριθμούσε 328 κατοίκους, 163 άνδρες και 165 γυναίκες.
Ασχολίες των Συρναίων :
Από τα πρώτα χρόνια οι κάτοικοι ασχολούνταν εντατικά με την καλλιέργεια της γης, από την οποία προμηθεύονταν τα απαραίτητα προς το ζην. Ιδιαίτερο προϊόν της γης ήταν και ένα είδος σιταριού, το καλούμενο "ζουλίτσα", από τον οποίο παρασκευαζόταν η "μπογάτσα", είδος γλυκού ψωμιού. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, στο χωριό υπήρχε μεγάλος αριθμός αλωνιών, περίπου σαράντα στον αριθμό, πολλά από τα οποία διατηρούνται ακόμα και σήμερα σε καλή κατάσταση. Επίσης, σημαντικός ήταν ο αριθμός των Συρναίων που διατηρούσαν μεγάλα κοπάδια αιγοπροβάτων. Το μεγάλο κύμα μετανάστευσης των δεκαετιών του ’50 και του ’60 που παρατηρήθηκε στην Ελλάδα, επηρέασε και τη Σύρνα. Μεγάλος αριθμός κατοίκων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το χωριό, κυρίως προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τον Καναδά, αλλά και προς την Ευρώπη. Παρόλα αυτά, πάντα υπάρχει μία αμφίδρομη σχέση αγάπης μεταξύ ξενιτεμένων και ντόπιων. Πολλές είναι οι φορές, ιδίως τα καλοκαίρια, που έχουμε πολλές επισκέψεις στο χωριό ξενιτεμένων πατριωτών, οι οποίοι ποτέ δεν ξεχνούν την ιδιαίτερη πατρίδα τους.
Ύδρευση :
Η ύδρευση του χωριού με τη σημερινή μορφή της, από τις πηγές του Σαβαλά, ξεκίνησε το 1971. Μέχρι τότε η εν λόγω ανάγκη εξυπηρετούνταν από την παραδοσιακή πέτρινη βρύση, η οποία χρονολογείται στις αρχές του 20ού αιώνα. Αυτή βρισκόταν σε σχετικά μικρή απόσταση από το χωριό και το νερό προερχόταν από το όρος Μαίναλο. Η επίσκεψη στη βρύση, αποτελούσε ευκαιρία συνάντησης και συζήτησης των Συρναίων, κυρίως των νοικοκυρών. Ακόμα και σήμερα διατηρείται σε καλή κατάσταση, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που έχει ικανοποιητικές ποσότητες νερού.
Εκπαίδευση :
Το δημοτικό σχολείο της Σύρνας ιδρύθηκε το 1887. Το σχολείο στεγάστηκε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950 σε οίκημα που ανήκε στην εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Το 1959 η σχολική εφορεία αγόρασε στη θέση ‘’Παυλάκου’’ οικόπεδο εκτάσεως 2000τ.μ. με σκοπό την οικοδόμηση σε αυτό νέου διδακτηρίου. Η δημοπρασία για την ανέγερση του κτιρίου πραγματοποιήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1960 και το κτίριο αποπερατώθηκε το 1963.
Σήμερα, μετά την κατάργηση του σχολείου το 1986, το κτίριο έχει μετατραπεί σε κέντρο αναψυχής. Η διατήρηση ακόμα και σήμερα του πρώτου παλαιού σχολείου (του 1887), προσφέρει ευχάριστες αναμνήσεις στους μεγαλύτερους που αναπολούν τα παιδικά τους χρόνια.
Στο Δημοτικό Σχολείο Σύρνας υπηρέτησαν οι παρακάτω δάσκαλοι (με αλφαβητική σειρά):
1. Αργύριος Αγγελάκος
2. Ανδρέας Αντριξόπουλος
3. Παναγιώτα Γεντέκου
4. Λεωνίδας Γεωργάκης
5. Ιωάννης Γεωργαντάς
6. Ιωάννης Π. Γεωργαντής
7. Ελένη Γιαννατσούλια
8. Γκαβογιάννης
9. Αλέξανδρος Δεκάζος
10. Αριστείδης Ζευγίτης
11. Γεώργιος Θεοφίλης
12. Θεόδωρος Κρεντήρης
13. Δημήτριος Πανόπουλος
14. Γεώργιος Παπαδόπουλος
15. Βασίλειος Παπακωνσταντίνου
16. Γεώργιος Παπαντωνίου
17. Περικλής Πούλος
18. Βασίλειος Σαλαβούρας
19. Χαρ. Σπηλιόπουλος
20. Ιωάννης Ταλούμης
21. Κωνσταντίνος Χρηστάκης
22. Χρήστος Χρηστάκης
23. Χαράλαμπος Χριστόπουλος
Θρύλοι :
Πλησίον του χωριού, στην τοποθεσία "Χαγιά" υπήρχε και υπάρχει υπόγεια σήραγγα μεγάλων διαστάσεων, η επονομαζόμενη "Τρύπα του Χαγιά". Σύμφωνα με κάποιες εικασίες αυτή οδηγεί στην ευρύτερη περιοχή της Καρύταινας. Επίσης, σε ελάχιστη απόσταση σώζονται σε πέτρες ίχνη ( αύλακες ) που προκάλεσαν οι ρόδες από τα κάρα τα οποία κινούνταν στον αρχαίο αμαξιτό δρόμο από τη Μεγαλόπολη προς το Μεθύδριο.
Προσωπικότητες :
Σεπτή θρησκευτική μορφή του χωριού μας αποτέλεσε ο Ηγούμενος Θεόκτιστος, κατά κόσμο Βασίλειος Αλεξόπουλος, ο οποίος ηγουμένευσε τη Μονή Τιμίου Προδρόμου Γορτυνίας, από το 1948 έως το 2008, οπότε και εκοιμήθει.
Αρχαία και νεότερη ιστορία :
Κατά τον περιηγητή Παυσανία στη σημερινή τοποθεσία της Σύρνας βρισκόταν το «Θύραιον», πόλη κτισμένη από τον Θύραιο, υιό του Λυκάονα, και αυτό αποδεικνύεται από την ύπαρξη αρχαίων τάφων με οστά, αρχαία νομίσματα, πιθάρια κ.ά. Το χωριό με τη σημερινή του ονομασία,, πρωτοεμφανίζεται σε δημόσια έγγραφα το 1842, όπου διοικητικά ανήκει στον τότε Δήμο Τρικολώνων. Περίπου το 1640 στον ίδιο τόπο κατοικούσε μία γεωργική οικογένεια, του Δράκου Ψωμά, η οποία αργότερα μετοίκησε στην Στεμνίτσα. Το 1880 σύμφωνα σε μία απογραφή η Σύρνα αριθμούσε 328 κατοίκους, 163 άνδρες και 165 γυναίκες.
Ασχολίες των Συρναίων :
Από τα πρώτα χρόνια οι κάτοικοι ασχολούνταν εντατικά με την καλλιέργεια της γης, από την οποία προμηθεύονταν τα απαραίτητα προς το ζην. Ιδιαίτερο προϊόν της γης ήταν και ένα είδος σιταριού, το καλούμενο "ζουλίτσα", από τον οποίο παρασκευαζόταν η "μπογάτσα", είδος γλυκού ψωμιού. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, στο χωριό υπήρχε μεγάλος αριθμός αλωνιών, περίπου σαράντα στον αριθμό, πολλά από τα οποία διατηρούνται ακόμα και σήμερα σε καλή κατάσταση. Επίσης, σημαντικός ήταν ο αριθμός των Συρναίων που διατηρούσαν μεγάλα κοπάδια αιγοπροβάτων. Το μεγάλο κύμα μετανάστευσης των δεκαετιών του ’50 και του ’60 που παρατηρήθηκε στην Ελλάδα, επηρέασε και τη Σύρνα. Μεγάλος αριθμός κατοίκων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το χωριό, κυρίως προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τον Καναδά, αλλά και προς την Ευρώπη. Παρόλα αυτά, πάντα υπάρχει μία αμφίδρομη σχέση αγάπης μεταξύ ξενιτεμένων και ντόπιων. Πολλές είναι οι φορές, ιδίως τα καλοκαίρια, που έχουμε πολλές επισκέψεις στο χωριό ξενιτεμένων πατριωτών, οι οποίοι ποτέ δεν ξεχνούν την ιδιαίτερη πατρίδα τους.
Ύδρευση :
Η ύδρευση του χωριού με τη σημερινή μορφή της, από τις πηγές του Σαβαλά, ξεκίνησε το 1971. Μέχρι τότε η εν λόγω ανάγκη εξυπηρετούνταν από την παραδοσιακή πέτρινη βρύση, η οποία χρονολογείται στις αρχές του 20ού αιώνα. Αυτή βρισκόταν σε σχετικά μικρή απόσταση από το χωριό και το νερό προερχόταν από το όρος Μαίναλο. Η επίσκεψη στη βρύση, αποτελούσε ευκαιρία συνάντησης και συζήτησης των Συρναίων, κυρίως των νοικοκυρών. Ακόμα και σήμερα διατηρείται σε καλή κατάσταση, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που έχει ικανοποιητικές ποσότητες νερού.
Εκπαίδευση :
Το δημοτικό σχολείο της Σύρνας ιδρύθηκε το 1887. Το σχολείο στεγάστηκε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950 σε οίκημα που ανήκε στην εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Το 1959 η σχολική εφορεία αγόρασε στη θέση ‘’Παυλάκου’’ οικόπεδο εκτάσεως 2000τ.μ. με σκοπό την οικοδόμηση σε αυτό νέου διδακτηρίου. Η δημοπρασία για την ανέγερση του κτιρίου πραγματοποιήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1960 και το κτίριο αποπερατώθηκε το 1963.
Σήμερα, μετά την κατάργηση του σχολείου το 1986, το κτίριο έχει μετατραπεί σε κέντρο αναψυχής. Η διατήρηση ακόμα και σήμερα του πρώτου παλαιού σχολείου (του 1887), προσφέρει ευχάριστες αναμνήσεις στους μεγαλύτερους που αναπολούν τα παιδικά τους χρόνια.
Στο Δημοτικό Σχολείο Σύρνας υπηρέτησαν οι παρακάτω δάσκαλοι (με αλφαβητική σειρά):
1. Αργύριος Αγγελάκος
2. Ανδρέας Αντριξόπουλος
3. Παναγιώτα Γεντέκου
4. Λεωνίδας Γεωργάκης
5. Ιωάννης Γεωργαντάς
6. Ιωάννης Π. Γεωργαντής
7. Ελένη Γιαννατσούλια
8. Γκαβογιάννης
9. Αλέξανδρος Δεκάζος
10. Αριστείδης Ζευγίτης
11. Γεώργιος Θεοφίλης
12. Θεόδωρος Κρεντήρης
13. Δημήτριος Πανόπουλος
14. Γεώργιος Παπαδόπουλος
15. Βασίλειος Παπακωνσταντίνου
16. Γεώργιος Παπαντωνίου
17. Περικλής Πούλος
18. Βασίλειος Σαλαβούρας
19. Χαρ. Σπηλιόπουλος
20. Ιωάννης Ταλούμης
21. Κωνσταντίνος Χρηστάκης
22. Χρήστος Χρηστάκης
23. Χαράλαμπος Χριστόπουλος
Θρύλοι :
Πλησίον του χωριού, στην τοποθεσία "Χαγιά" υπήρχε και υπάρχει υπόγεια σήραγγα μεγάλων διαστάσεων, η επονομαζόμενη "Τρύπα του Χαγιά". Σύμφωνα με κάποιες εικασίες αυτή οδηγεί στην ευρύτερη περιοχή της Καρύταινας. Επίσης, σε ελάχιστη απόσταση σώζονται σε πέτρες ίχνη ( αύλακες ) που προκάλεσαν οι ρόδες από τα κάρα τα οποία κινούνταν στον αρχαίο αμαξιτό δρόμο από τη Μεγαλόπολη προς το Μεθύδριο.
Προσωπικότητες :
Σεπτή θρησκευτική μορφή του χωριού μας αποτέλεσε ο Ηγούμενος Θεόκτιστος, κατά κόσμο Βασίλειος Αλεξόπουλος, ο οποίος ηγουμένευσε τη Μονή Τιμίου Προδρόμου Γορτυνίας, από το 1948 έως το 2008, οπότε και εκοιμήθει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου