«Αναγνωστικά» ή «Αλφαβητάρια».
Τα πρώτα βιβλία του Δημοτικού Σχολείου
Δημήτρη Σγούρου
Τα βιβλία της πρώτης τάξης των δημοτικών σχολείων είναι γνωστά σαν Αναγνωστικά ή Αλφαβητάρια. Μέσα στις σελίδες τους δεν κρύβουν μόνο τα 24 γράμματα της αλφαβήτας. Κρύβουν μια ολόκληρη εποχή. Δεν δίνουν μόνο τις πρώτες απλές, αλλά τόσο αναγκαίες γνώσεις. Δίνουν το στίγμα μιας κοινωνίας στην οποία καλείται να ενσωματωθεί το παιδί.
Τα Αλφαβητάρια και τα Αναγνωστικά συνοδεύουν γενιές και γενιές παιδιών στα πρώτα τους σχολικά βήματα και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Είναι τα βιβλία που ταξιδεύουν τις παιδικές ψυχές σε κόσμους άγνωστους, τους ανοίγουν παράθυρο στη γνώση, τα μαθαίνουν να σκέφτονται. Μέσα από τα βιβλία αυτά περνούν στο παιδί όλες οι ανθρώπινες αξίες, οι θεσμοί, η ιστορία του τόπου, ο πολιτισμός.
Ήταν η πρώτη εικόνα της κοινωνίας σκιτσαρισμένη με εικόνες και λέξεις. Για μας, τα παιδιά της δεκαετίας του 60, ήταν οι πρώτοι μας φίλοι. Η Λόλα, ο Μίμης, η Έλλη, η Άννα. Και ίσως η ακριβότερη ανάμνηση των παιδικών μας χρόνων.
Για πολλά και ιδιαίτερα χρόνια το Αναγνωστικό και το Αλφαβητάρι, δεν ήταν μόνο το βιβλίο του μαθητή. Ήταν το μοναδικό βιβλίο που έμπαινε στο Ελληνικό σπίτι.
Δικαίως τα βιβλία αυτά έχουν αναγνωρισθεί ως ο βασικός άξονας της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς ήταν το κυριότερο πνευματικό εργαλείο του μαθητή στο δημοτικό σχολείο. Για τον λόγο αυτό δεν θα μπορούσαν να μη βρεθούν στο επίκεντρο των γλωσσικών, ιδεολογικών, κοινωνικών ανακατατάξεων και μεταβολών από εποχή σε εποχή.
Τα πρώτα αλφαβητάρια εμφανίζονται το 18ο αιώνα. Ήταν είδος πολυτελείας για τους μαθητές της εποχής εκείνης και συνήθως το δανείζονται από το δάσκαλο, ο οποίος δεν είναι άλλος από τον παπά του χωριού.
Πρόκειται για ένα τετράδιο φτιαγμένο από φτηνά φύλλα χαρτιού, ραμμένο στην εξωτερική του πλευρά με κλωστή και βελόνα. Το περιεχόμενό του βασίζεται αποκλειστικά σε θρησκευτικά κείμενα. Η θρησκεία άλλωστε εκείνα τα χρόνια έχει τη δύναμη να εμψυχώνει τους υπόδουλους Έλληνες.
Με την είσοδο του 19ου αιώνα κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα εικονογραφημένα αλφαβητάρια. Αρχικά οι εικόνες τους ήταν λιθόγραφες παρμένες από γαλλικά βιβλία εποχής. Σιγά - σιγά τη θέση τους παίρνουν οι έγχρωμες απεικονίσεις και τα Αλφαβητάρια γίνονται πιο ελκυστικά.
Το 1917 είναι χρονολογία σταθμός για τα εκπαιδευτικά πράγματα του τόπου. Η μεταρρύθμιση του υπουργού Παιδείας Γεωργίου Παπανδρέου, με την καθιέρωση της Δημοτικής γλώσσας για τα βιβλία των τεσσάρων πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, αλλάζει άρδην τα πράγματα και δίνει μια πραγματική νέα πνοή στα Αναγνωστικά βιβλία.
Στη δεκαετία του 1920, με τις κυβερνήσεις να αλλάζουν συνεχώς, ξεκινούν νέες γλωσσικές περιπέτειες, που έχουν αντίκτυπο και στα Αναγνωστικά. Το 1930 η Βουλή ψηφίζει σημαντικά νομοσχέδια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Φτάνουμε έτσι στην εποχή του Μεσοπολέμου, τη χρυσή εποχή των Αναγνωστικών. Γνωστοί και καταξιωμένοι λογοτέχνες συνδέουν το όνομά τους με τη συγγραφή αναγνωστικών βιβλίων. Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ανδρέας Καρκαβίτσας, Παύλος Νιρβάνας, Γεώργιος Κονιδάρης, Δημήτριος Κοντογιάννης, Αριστοτέλης Κουρτίδης, Δημήτριος Ζήσης. Με την ξεχωριστή τους πένα καταφέρνουν να μιλήσουν στην ψυχή των μικρών παιδιών μέσα από ιδιαίτερης ευαισθησίας αναγνώσματα και ποιήματα γραμμένα σε γλώσσα απλή και κατανοητή.
Τα κείμενά έχουν συνοχή, οι ήρωες είναι ανθρώπινοι, συνήθως παιδιά, ώστε οι μικροί αναγνώστες να μπορούν να ταυτιστούν μαζί τους. Μύθοι, λαϊκές παραδόσεις και δημοτικά τραγούδια συμπληρώνουν με τη δική τους πινελιά τις σελίδες τους.
Από το 1954 και μετά ξεκινάει μια πιο στρωτή εποχή για τα Αναγνωστικά βιβλία. Τα Αναγνωστικά της περιόδου αυτής είναι τα μακροβιότερα καθώς έρχονται και επανέρχονται στις τάξεις του Δημοτικού ακόμη και μετά τη μεταρρύθμιση του Ευάγγελου Παπανούτσου το 1964. Έχουμε πληθώρα Αναγνωστικών και πληθώρα συγγραφέων. Στα περισσότερα όμως συναντούμε κείμενα από παλαιότερες εκδόσεις βιβλίων. Αυτά ισχύουν μέχρι το 1967, οπότε η δικτατορία ανατρέπει το δημοκρατικό κλίμα, η μεταρρύθμιση δεν ολοκληρώνεται και η καθαρεύουσα επανέρχεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης τα αναγνωστικά της δεκαετίας 1954-64 είναι αυτά που επανέρχονται στο Δημοτικό Σχολείο. Δύο βιβλία της περιόδου αυτής αναδείχτηκαν τα μακροβιότερα. Το Αλφαβητάρι του 1955 που παρέμεινε μέχρι το 1978 και το Αναγνωστικό της δευτέρας τάξης, που παρέμεινε μέχρι το 1979. Παράλληλα ξεκινάει η συγγραφή καινούργιων βιβλίων, τα οποία διαπνέονται από νέες αντιλήψεις για τα εκπαιδευτικά πράγματα.
Αναγνωστικά που άφησαν εποχή
Αλφαβητάριο «Ο Ήλιος» της Α΄ Δημοτικού
Ένα πρωτοποριακό ανάγνωσμα για την εποχή που γράφτηκε, το 1919, ήρθε να ταράξει τα λιμνάζοντα εκπαιδευτικά πράγματα. Το ιστορικό βιβλίο της Α΄ τάξης των δημοτικών σχολείων, αλφαβητάριο «Ήλιος», συντάχθηκε με πρωτοβουλία του Αλέξανδρου Δελμούζου και ήταν έργο συντακτικής επιτροπής αποτελούμενης από επιφανή ονόματα στην ιστορία της λογοτεχνίας και της εκπαίδευσης.
Δημοσθένης Ανδρεάδης, Αλέξανδρος Δελμούζος, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, Παύλος Νιρβάνας, Ζαχαρίας Παπαντωνίου και ο εικονογράφος Κ. Μαλέας υπογράφουν το βιβλίο και παράλληλα εγγυώνται για την ποιότητά του.
Το βιβλίο συνέπεσε χρονικά με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1917 και η εισαγωγή του στο δημοτικό σχολείο σηματοδότησε ριζικές αλλαγές στα εκπαιδευτικά δρώμενα. Η σύνταξή του θεμελιώθηκε με γραμματικούς κανόνες και γλωσσολογικές αρχές και στηρίχθηκε στις αξιόλογες εργασίες του Μανόλη Τριανταφυλλίδη που απετέλεσαν αργότερα την ολοκληρωμένη Νεοελληνική Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας (1941).
Ήδη από την πρώτη του έκδοση το 1919, το βιβλίο χαρακτηρίστηκε σημαντικό και στάθηκε σύμβολο αλλά και υπόδειγμα για τη σύνταξη των αλφαβηταρίων που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια.
Αλφαβητάριο «ΤΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ» με εικονογράφηση του Κεφαλληνού.
Από τα χαρακτηριστικότερα βιβλία της δεκαετίας του 1940.κυκλοφορεί το 1939 και παραμένει στα θρανία της πρώτης δημοτικού μέχρι το 1948. Η πρώτη έκδοση έγινε το 1932 σε εικονογράφηση του Γ. Κεφαλληνού και θεωρήθηκε έργο τέχνης για τα τότε δεδομένα.
Θεωρείται από τα πιο καλογραμμένα αλφαβητάρια, με κείμενα που παρουσιάζουν συνοχή και διακρίνονται για τη ζωντάνια της περιγραφής τους. Συγγραφείς, οι Δημήτρης Δούκας και Δημήτρης Δεληπέτρος. Την εικονογράφηση έκανε ο Τ. Καλμούχος.
Τα επιλεγμένα κείμενα που παρατίθενται δίνουν την ευκαιρία στον αναγνώστη να διακρίνει την καλαισθησία και την αξία του αναγνωστικού.
Όλα τα κείμενα διακρίνονται για την πλοκή του περιεχομένου τους, κεντρίζουν το ενδιαφέρον του παιδιού με την εξέλιξη της διήγησης και το κάνουν να τα διαβάζει ευχάριστα
Το αλφαβητάριο αυτό πρόσφατα ανατυπώθηκε.
Αλφαβητάριο «Τα καλά παιδιά»
Η πρώτη έκδοση του βιβλίου έγινε το 1949 και παρέμεινε στη πρώτη τάξη των δημοτικών σχολείων μέχρι το 1954. Η πολύ καλή εικονογράφηση είναι του Γραμματόπουλου. Το βιβλίο εμφανίζεται σε μια δύσκολη χρονική στιγμή, μεταπολεμικά, όπου η ανασυγκρότηση του κράτους έχει επιπτώσεις και στα εκπαιδευτικά πράγματα.
Έχουν τελειώσει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και ο δικός μας Εμφύλιος. Τα περιεχόμενα στα σχολικά βιβλία αναφέρονται στους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913 και στους όμοιούς τους της αρχαίας Ελλάδας.
Ήρωες του βιβλίου είναι τέσσερα κορίτσια, η Έλλη, η Νίνα, η Λέλα και η Λένη.
Το «Αλφαβητάριο» του 1955
Από τα μακροβιότερα αλφαβητάρια που σφράγισε μια εποχή, αυτό των συγγραφέων Ιωάννη Γιαννέλη και Γ. Σακκά, κυκλοφόρησε το 1955 και παρέμεινε στη πρώτη τάξη του δημοτικού μέχρι το 1978. Οι ωραίες εικόνες είναι του Κ. Γραμματόπουλου.
Οι ήρωες του βιβλίου είναι η Λόλα, η Άννα, η Έλλη και ο Μίμης, οι οποίοι ξεναγούν τους εξάχρονους μαθητές στα γράμματα της αλφαβήτας με μικρές, απλές φράσεις και ωραίες ζωντανές εικόνες παρμένες από την καθημερινή ζωή της ελληνικής επαρχίας.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο μέρη. Το πρώτο και μεγαλύτερο έχει γράμματα, συλλαβές ή μικρές προτασούλες για την πρώτη επαφή των παιδιών με τα γράμματα της αλφαβήτας. Το δεύτερο μέρος περιέχει μεγαλύτερης έκτασης πολύ όμορφα αναγνώσματα για θέματα της καθημερινής ζωής, ανάμεσα στα οποία και ποιήματα του Ζαχαρία Παπαντωνίου, Γεώργιου Βιζυηνού, Ιωάννη Συκώτη και άλλων.
Τα παιδιά μέσα από το Μίμη και την Άννα, βασικούς ήρωες στις μικρές ιστορίες, μαθαίνουν για την άνοιξη, τα χελιδόνια, τον τρόπο που φτιάχνεται το ψωμί, τα ζώα, το φεγγάρι, τον ήλιο που δύει, πηγαίνουν εκδρομή στη θάλασσα. Επίσης την οικογένεια, την εκκλησία, τις εθνικές γιορτές.
Οι παρουσιάσεις των Αναγνωστικών είναι από το ειδικό ένθετο της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», αρ. τεύχ. 142, 8/1/2002
Τα πρώτα βιβλία του Δημοτικού Σχολείου
Δημήτρη Σγούρου
Τα βιβλία της πρώτης τάξης των δημοτικών σχολείων είναι γνωστά σαν Αναγνωστικά ή Αλφαβητάρια. Μέσα στις σελίδες τους δεν κρύβουν μόνο τα 24 γράμματα της αλφαβήτας. Κρύβουν μια ολόκληρη εποχή. Δεν δίνουν μόνο τις πρώτες απλές, αλλά τόσο αναγκαίες γνώσεις. Δίνουν το στίγμα μιας κοινωνίας στην οποία καλείται να ενσωματωθεί το παιδί.
Τα Αλφαβητάρια και τα Αναγνωστικά συνοδεύουν γενιές και γενιές παιδιών στα πρώτα τους σχολικά βήματα και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Είναι τα βιβλία που ταξιδεύουν τις παιδικές ψυχές σε κόσμους άγνωστους, τους ανοίγουν παράθυρο στη γνώση, τα μαθαίνουν να σκέφτονται. Μέσα από τα βιβλία αυτά περνούν στο παιδί όλες οι ανθρώπινες αξίες, οι θεσμοί, η ιστορία του τόπου, ο πολιτισμός.
Ήταν η πρώτη εικόνα της κοινωνίας σκιτσαρισμένη με εικόνες και λέξεις. Για μας, τα παιδιά της δεκαετίας του 60, ήταν οι πρώτοι μας φίλοι. Η Λόλα, ο Μίμης, η Έλλη, η Άννα. Και ίσως η ακριβότερη ανάμνηση των παιδικών μας χρόνων.
Για πολλά και ιδιαίτερα χρόνια το Αναγνωστικό και το Αλφαβητάρι, δεν ήταν μόνο το βιβλίο του μαθητή. Ήταν το μοναδικό βιβλίο που έμπαινε στο Ελληνικό σπίτι.
Δικαίως τα βιβλία αυτά έχουν αναγνωρισθεί ως ο βασικός άξονας της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς ήταν το κυριότερο πνευματικό εργαλείο του μαθητή στο δημοτικό σχολείο. Για τον λόγο αυτό δεν θα μπορούσαν να μη βρεθούν στο επίκεντρο των γλωσσικών, ιδεολογικών, κοινωνικών ανακατατάξεων και μεταβολών από εποχή σε εποχή.
Τα πρώτα αλφαβητάρια εμφανίζονται το 18ο αιώνα. Ήταν είδος πολυτελείας για τους μαθητές της εποχής εκείνης και συνήθως το δανείζονται από το δάσκαλο, ο οποίος δεν είναι άλλος από τον παπά του χωριού.
Πρόκειται για ένα τετράδιο φτιαγμένο από φτηνά φύλλα χαρτιού, ραμμένο στην εξωτερική του πλευρά με κλωστή και βελόνα. Το περιεχόμενό του βασίζεται αποκλειστικά σε θρησκευτικά κείμενα. Η θρησκεία άλλωστε εκείνα τα χρόνια έχει τη δύναμη να εμψυχώνει τους υπόδουλους Έλληνες.
Με την είσοδο του 19ου αιώνα κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα εικονογραφημένα αλφαβητάρια. Αρχικά οι εικόνες τους ήταν λιθόγραφες παρμένες από γαλλικά βιβλία εποχής. Σιγά - σιγά τη θέση τους παίρνουν οι έγχρωμες απεικονίσεις και τα Αλφαβητάρια γίνονται πιο ελκυστικά.
Το 1917 είναι χρονολογία σταθμός για τα εκπαιδευτικά πράγματα του τόπου. Η μεταρρύθμιση του υπουργού Παιδείας Γεωργίου Παπανδρέου, με την καθιέρωση της Δημοτικής γλώσσας για τα βιβλία των τεσσάρων πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, αλλάζει άρδην τα πράγματα και δίνει μια πραγματική νέα πνοή στα Αναγνωστικά βιβλία.
Στη δεκαετία του 1920, με τις κυβερνήσεις να αλλάζουν συνεχώς, ξεκινούν νέες γλωσσικές περιπέτειες, που έχουν αντίκτυπο και στα Αναγνωστικά. Το 1930 η Βουλή ψηφίζει σημαντικά νομοσχέδια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Φτάνουμε έτσι στην εποχή του Μεσοπολέμου, τη χρυσή εποχή των Αναγνωστικών. Γνωστοί και καταξιωμένοι λογοτέχνες συνδέουν το όνομά τους με τη συγγραφή αναγνωστικών βιβλίων. Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ανδρέας Καρκαβίτσας, Παύλος Νιρβάνας, Γεώργιος Κονιδάρης, Δημήτριος Κοντογιάννης, Αριστοτέλης Κουρτίδης, Δημήτριος Ζήσης. Με την ξεχωριστή τους πένα καταφέρνουν να μιλήσουν στην ψυχή των μικρών παιδιών μέσα από ιδιαίτερης ευαισθησίας αναγνώσματα και ποιήματα γραμμένα σε γλώσσα απλή και κατανοητή.
Τα κείμενά έχουν συνοχή, οι ήρωες είναι ανθρώπινοι, συνήθως παιδιά, ώστε οι μικροί αναγνώστες να μπορούν να ταυτιστούν μαζί τους. Μύθοι, λαϊκές παραδόσεις και δημοτικά τραγούδια συμπληρώνουν με τη δική τους πινελιά τις σελίδες τους.
Από το 1954 και μετά ξεκινάει μια πιο στρωτή εποχή για τα Αναγνωστικά βιβλία. Τα Αναγνωστικά της περιόδου αυτής είναι τα μακροβιότερα καθώς έρχονται και επανέρχονται στις τάξεις του Δημοτικού ακόμη και μετά τη μεταρρύθμιση του Ευάγγελου Παπανούτσου το 1964. Έχουμε πληθώρα Αναγνωστικών και πληθώρα συγγραφέων. Στα περισσότερα όμως συναντούμε κείμενα από παλαιότερες εκδόσεις βιβλίων. Αυτά ισχύουν μέχρι το 1967, οπότε η δικτατορία ανατρέπει το δημοκρατικό κλίμα, η μεταρρύθμιση δεν ολοκληρώνεται και η καθαρεύουσα επανέρχεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης τα αναγνωστικά της δεκαετίας 1954-64 είναι αυτά που επανέρχονται στο Δημοτικό Σχολείο. Δύο βιβλία της περιόδου αυτής αναδείχτηκαν τα μακροβιότερα. Το Αλφαβητάρι του 1955 που παρέμεινε μέχρι το 1978 και το Αναγνωστικό της δευτέρας τάξης, που παρέμεινε μέχρι το 1979. Παράλληλα ξεκινάει η συγγραφή καινούργιων βιβλίων, τα οποία διαπνέονται από νέες αντιλήψεις για τα εκπαιδευτικά πράγματα.
Αναγνωστικά που άφησαν εποχή
Αλφαβητάριο «Ο Ήλιος» της Α΄ Δημοτικού
Ένα πρωτοποριακό ανάγνωσμα για την εποχή που γράφτηκε, το 1919, ήρθε να ταράξει τα λιμνάζοντα εκπαιδευτικά πράγματα. Το ιστορικό βιβλίο της Α΄ τάξης των δημοτικών σχολείων, αλφαβητάριο «Ήλιος», συντάχθηκε με πρωτοβουλία του Αλέξανδρου Δελμούζου και ήταν έργο συντακτικής επιτροπής αποτελούμενης από επιφανή ονόματα στην ιστορία της λογοτεχνίας και της εκπαίδευσης.
Δημοσθένης Ανδρεάδης, Αλέξανδρος Δελμούζος, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, Παύλος Νιρβάνας, Ζαχαρίας Παπαντωνίου και ο εικονογράφος Κ. Μαλέας υπογράφουν το βιβλίο και παράλληλα εγγυώνται για την ποιότητά του.
Το βιβλίο συνέπεσε χρονικά με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1917 και η εισαγωγή του στο δημοτικό σχολείο σηματοδότησε ριζικές αλλαγές στα εκπαιδευτικά δρώμενα. Η σύνταξή του θεμελιώθηκε με γραμματικούς κανόνες και γλωσσολογικές αρχές και στηρίχθηκε στις αξιόλογες εργασίες του Μανόλη Τριανταφυλλίδη που απετέλεσαν αργότερα την ολοκληρωμένη Νεοελληνική Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας (1941).
Ήδη από την πρώτη του έκδοση το 1919, το βιβλίο χαρακτηρίστηκε σημαντικό και στάθηκε σύμβολο αλλά και υπόδειγμα για τη σύνταξη των αλφαβηταρίων που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια.
Αλφαβητάριο «ΤΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ» με εικονογράφηση του Κεφαλληνού.
Από τα χαρακτηριστικότερα βιβλία της δεκαετίας του 1940.κυκλοφορεί το 1939 και παραμένει στα θρανία της πρώτης δημοτικού μέχρι το 1948. Η πρώτη έκδοση έγινε το 1932 σε εικονογράφηση του Γ. Κεφαλληνού και θεωρήθηκε έργο τέχνης για τα τότε δεδομένα.
Θεωρείται από τα πιο καλογραμμένα αλφαβητάρια, με κείμενα που παρουσιάζουν συνοχή και διακρίνονται για τη ζωντάνια της περιγραφής τους. Συγγραφείς, οι Δημήτρης Δούκας και Δημήτρης Δεληπέτρος. Την εικονογράφηση έκανε ο Τ. Καλμούχος.
Τα επιλεγμένα κείμενα που παρατίθενται δίνουν την ευκαιρία στον αναγνώστη να διακρίνει την καλαισθησία και την αξία του αναγνωστικού.
Όλα τα κείμενα διακρίνονται για την πλοκή του περιεχομένου τους, κεντρίζουν το ενδιαφέρον του παιδιού με την εξέλιξη της διήγησης και το κάνουν να τα διαβάζει ευχάριστα
Το αλφαβητάριο αυτό πρόσφατα ανατυπώθηκε.
Αλφαβητάριο «Τα καλά παιδιά»
Η πρώτη έκδοση του βιβλίου έγινε το 1949 και παρέμεινε στη πρώτη τάξη των δημοτικών σχολείων μέχρι το 1954. Η πολύ καλή εικονογράφηση είναι του Γραμματόπουλου. Το βιβλίο εμφανίζεται σε μια δύσκολη χρονική στιγμή, μεταπολεμικά, όπου η ανασυγκρότηση του κράτους έχει επιπτώσεις και στα εκπαιδευτικά πράγματα.
Έχουν τελειώσει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και ο δικός μας Εμφύλιος. Τα περιεχόμενα στα σχολικά βιβλία αναφέρονται στους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913 και στους όμοιούς τους της αρχαίας Ελλάδας.
Ήρωες του βιβλίου είναι τέσσερα κορίτσια, η Έλλη, η Νίνα, η Λέλα και η Λένη.
Το «Αλφαβητάριο» του 1955
Από τα μακροβιότερα αλφαβητάρια που σφράγισε μια εποχή, αυτό των συγγραφέων Ιωάννη Γιαννέλη και Γ. Σακκά, κυκλοφόρησε το 1955 και παρέμεινε στη πρώτη τάξη του δημοτικού μέχρι το 1978. Οι ωραίες εικόνες είναι του Κ. Γραμματόπουλου.
Οι ήρωες του βιβλίου είναι η Λόλα, η Άννα, η Έλλη και ο Μίμης, οι οποίοι ξεναγούν τους εξάχρονους μαθητές στα γράμματα της αλφαβήτας με μικρές, απλές φράσεις και ωραίες ζωντανές εικόνες παρμένες από την καθημερινή ζωή της ελληνικής επαρχίας.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο μέρη. Το πρώτο και μεγαλύτερο έχει γράμματα, συλλαβές ή μικρές προτασούλες για την πρώτη επαφή των παιδιών με τα γράμματα της αλφαβήτας. Το δεύτερο μέρος περιέχει μεγαλύτερης έκτασης πολύ όμορφα αναγνώσματα για θέματα της καθημερινής ζωής, ανάμεσα στα οποία και ποιήματα του Ζαχαρία Παπαντωνίου, Γεώργιου Βιζυηνού, Ιωάννη Συκώτη και άλλων.
Τα παιδιά μέσα από το Μίμη και την Άννα, βασικούς ήρωες στις μικρές ιστορίες, μαθαίνουν για την άνοιξη, τα χελιδόνια, τον τρόπο που φτιάχνεται το ψωμί, τα ζώα, το φεγγάρι, τον ήλιο που δύει, πηγαίνουν εκδρομή στη θάλασσα. Επίσης την οικογένεια, την εκκλησία, τις εθνικές γιορτές.
Οι παρουσιάσεις των Αναγνωστικών είναι από το ειδικό ένθετο της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», αρ. τεύχ. 142, 8/1/2002
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου