Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2017

Σωτήρης Αναστασιάδης- αναμνήσεις από φίλους που έφυγαν νωρίς
Όταν σε κάποια στιγμή της ζωής μου βρίσκομαι σε δυσχερή θέση είναι φυσικό αυτομάτως αυτό να μου δημιουργεί ένα αίσθημα ασφυξίας. Η εικόνα που έρχεται τότε στο μυαλό μου- φέρνοντας συγχρόνως ανακουφιστικά και ελπιδοφόρα αισθήματα παρηγοριάς- είναι το πάντα χαμογελαστό πρόσωπο ενός ανθρώπου που αδίκως έφυγε τόσο σύντομα από αυτή τη ζωή. Είναι ο Σωτήρης, ένας αγαπημένος μας φίλος. Τον γνώρισα για πρώτη φορά στις φυλακές του Αβέρωφ, όταν μεταφέρθηκα εκεί από την Ασφάλεια της Μπουμπουλίνας το Ιανουάριο του 1969.
Για μένα ήταν πρότυπο στάσης ζωής σε πολλούς τομείς. Ο Σωτήρης ήταν από τη διαλεχτή εκείνη αισιόδοξη ράτσα των ανθρώπων που βλέπουν πάντοτε το ποτήρι μισογεμάτο. Την θετική κι αισιόδοξη εκδοχή σε κάθε εξέλιξη των πραγμάτων. Σε δέκα άσχημα κι ένα καλό, έμενε κι ευχαριστιόταν με το ένα καλό, σε αντίθεση με μένα που αν είχα δέκα καλά κι ένα κακό πήγαινα και χωνόμουν μέχρι απελπισίας στο τελευταίο και ανέπνεα τον αρνητισμό του. Αυτός αντιμετώπιζε με ψυχραιμία και στωικότητα τα σοβαρά προβλήματα υγείας που πραγματικά είχε κι εγώ με το πρώτο πονάκι μου κόβονται τα ήπατα. Έτσι ζήλευα αυτή του τη στάση και προσπαθούσα, πλην ματαίως, να του μοιάσω.
Με αυτή τη φιλοσοφική αντίληψη πρόλαβε κι έζησε έντονα και ουσιαστικά όλες τις εκδοχές της ζωής, αφήνοντας πίσω του πάντα μια θετική αύρα. Είναι χαρακτηριστικό το πόσο εύκολα και φυσιολογικά κέρδιζε τους ανθρώπους, που πλησίαζε. Χαμογελαστός, ανοιχτόκαρδος, διαθέσιμος ανά πάσα στιγμή για στήριξη και βοήθεια στον οποιοδήποτε άνθρωπο που ζητούσε τη βοήθειά του.
Στη φυλακή ζήσαμε μαζί σχεδόν πέντε χρόνια. Υπάρχουν πολλά επεισόδια που θ’ άξιζε να καταγραφούν για να περιγράψουν τον άνθρωπο, αλλά αυτό θα γίνει σε μια άλλη ευκαιρία.
Στη φυλακή για πρακτικούς αλλά και ουσιαστικούς λόγους δημιουργήθηκαν μικρές παρέες με στενότερες σχέσεις που ξεκινούσαν από το κοινό τραπέζι στο φαγητό και φτάνανε σε πιο ουσιαστικούς λόγους, όπως το ταίριασμα των χαρακτήρων αλλά και η προσέγγιση των πολιτικών απόψεων. Έτσι όλα τα χρόνια από μια στιγμή και μετά είχα την ευχαρίστηση να είμαι στην ιδιαίτερη παρέα μαζί του.

Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2017

Ο Τάκης Παππάς- προσωπικές αναμνήσεις
Έφυγε τόσο σύντομα από κοντά μας, αλλά θα μου επιτρέψετε να πω- χωρίς να μπορώ να το αποδείξω, απλώς υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις- πως ο ίδιος έσπρωξε τα πράγματα στο τραγικό τέλος. Το τραγικότερο για μένα είναι ότι πνίγηκε στο θαλάσσιο χώρο μπροστά στον οικισμό των μηχανικών στις Σπέτσες, ενώ την ίδια στιγμή εγώ αμέριμνος κολυμπούσα στην κοντινή απέναντι ακτή της Χηνίτσας, σε απόσταση μικρότερη από ένα χιλιόμετρο. Κι όταν το απόγευμα με το φλάιν γύριζα στην Αθήνα άκουσα εκεί μέσα εμβρόντητος από το δελτίο των 6 την τραγική είδηση.
Με τον Τάκη με συνδέουν πολλές κοινές αναμνήσεις. Ας αρχίσω από την πρώτη. Μπήκαμε στο Πανεπιστήμιο την ίδια χρονιά. Αυτός στη Νομική, με οικογενειακή παράδοση στο επάγγελμα. Ο πατέρας του, Βίκτωρας είχε από παλαιά δικηγορικό γραφείο στη Χαριλάου Τρικούπη και Σόλωνος γωνία. Ένας λυγερόκορμος και όμορφος κύριος πανομοιότυπο του γιού του. Σύχναζα εκεί και ήξερα τη λατρεία που είχε ο Βίκτωρας στο γιο του. Εκεί γνώρισα και τον αδελφό του ποιητή Νίκο Παππά, με ένα πουράκι πάντα στο στόμα που μόλις έσβηνε αντικαθίστατο από έτερο. Ο κυρ Νίκος μου χάρισε με ιδιόχειρη αφιέρωση την ιστορία του για την Ελληνική λογοτεχνία.
Ας μη μακρηγορώ κι ας πω την πρώτη εμπειρία. Ακόμα ήμουν μόνος, πρωτοετής στη σχολή, χωρίς καμιά οργανωτική σχέση, αδαής επαρχιώτης, όμως έτοιμος για δόσιμο, μόλις έβρισκα το δρόμο. Γινόταν μια φοιτητική συγκέντρωση στα προπύλαια και ένας ψηλέας, ένα τουλάχιστον κεφάλι πάνω από όλους, άρχισε με εκείνη την ώριμη, δυνατή και βαθιά φωνή να απαγγέλει από στήθους ένα ποίημα. Δεν ήξερα ακόμα ποιο και ποιου. Αργότερα τα ξεκαθάρισα. Ήταν το ποίημα που διάβασε ο Άγγελος Σικελιανός μπροστά στο νεκρό σώμα του Παλαμά κατά την Κατοχή. « Ηχήστε σάλπιγγες……»
Μου έχει απομείνει ζωντανή η συγκίνηση. Ανατριχίλα! Οι τρίχες ανασηκωμένες και το δάκρυ έτοιμο να κυλίσει απ’ τα μάτια. Ήμασταν ακόμα αλώβητοι από τις κακίες του κόσμου που μας βίασαν αργότερα. Μετά τον έχασα. Αλλά όταν στο δεύτερο έτος των σπουδών ανέβηκα στα γραφεία της ΕΔΑ, που ήταν Αριστείδου 6, τον συνάντησα πάλι. Αυτός είχε προηγηθεί. Βρεθήκαμε μαζί δυο φορές στο καθοδηγητικό όργανο των φοιτητών, την λεγόμενη «σπουδάζουσα».
Μια φορά στη νεολαία της ΕΔΑ και δεύτερη στη Νεολαία Λαμπράκη.
Αλέκος Παναγούλης- προσωπικές αναμνήσεις
Δύσκολο. Πολύ δύσκολο να μιλήσεις για τον Αλέκο. Έναν άνθρωπο που «έφυγε» τόσο σύντομα κι ανεπάντεχα από κοντά μας και που μόνο η αναφορά του ονόματός του προκαλεί- και δικαίως- σε χιλιάδες πατριώτες μας. ρίγη συγκίνησης και παραδοχής. Πράγματι ο Αλέκος ήταν φτιαγμένος από ειδικό σπάνιο μέταλλο πίστης, πείσματος και στοχοπροσήλωσης. Μόνο αν ιδωθεί με το βλέμμα της ειδικής περίπτωσης θα μπορέσουν να ερμηνευτούν οι πράξεις κι αντοχές του.
Προφανώς δεν έχω τη φιλοδοξία να περιγράψω τον άνθρωπο. Υπάρχουν γύρω μας ικανότεροι κι αρμοδιότεροι για κάτι τέτοιο. Απλώς, επειδή στην πορεία της ζωής μου έτυχε να συναντηθούν δυο- τρεις φορές οι δρόμοι μας, θα δώσω στο μελλοντικό βιογράφο μερικά ψιχία προσωπικών μου συμβάντων και γνώσεων στα οποία πρωταγωνίστησε ο Αλέκος, έναν ρόλο που αυτοδικαίως πάντοτε κατακτούσε. Τέλος να πω μια γνώμη για τον πρόωρο θάνατο του.
Το όνομά του το πρωτοάκουσα, πριν τη δικτατορία με ένα επεισόδιο σε ένα κατάστημα ηλεκτρικών ειδών ακριβώς απέναντι από το Πολυτεχνείο, όπου σπούδαζε. Τον είχε «συλλάβει» η Αστυνομία για απόπειρα κλοπής. Προφανώς η κατηγορία αποσύρθηκε την άλλη μέρα, αλλά η απορία που μου δημιουργήθηκε ξεκαθαρίστηκε από τον ίδιο όταν συναντηθήκαμε από κοντά. Είχε καταναλώσει αρκετά ποτά και περηφανεύτηκε στην υπόλοιπη παρέα ότι μπορεί να μπει στο μαγαζί από την γυάλινη βιτρίνα. Και αφού το είπε το τόλμησε με κάποιους μικροτραυματισμούς.
Ασχολούταν με το φοιτητικό συνδικαλισμό και αυτό αποτέλεσε την αφορμή της γνωριμίας μας. Έτσι όταν βρεθήκαμε τυχαία νεοσύλλεκτοι τον Ιανουάριο του 1966 στην Κόρινθο ανανεώσαμε τη γνωριμία μας
Στην πρώτη έξοδο μου στην πόλη της Κορίνθου με τη δίωρη, ως παρέα είχα τον Αλέκο. Θυμάμαι την αρνητική εντύπωση που έχει μείνει μέσα μου- και δεν θα διστάσω να το πω - για την αγοραία συμπεριφορά της τοπικής κοινωνίας, που αντιμετώπιζε στους στρατιώτες -με ιδιαίτερη εκμετάλλευση- στις τιμές, την ποιότητα των αγαθών και τη υποτιμητική τους συμπεριφορά. Καθίσαμε σ’ ένα από τα κεντρικά καφενεία της πόλης και ήπιαμε δυο καραφάκια ούζο με δείγμα «μεζέ». Καμιά σχέση με τα τσιπουράδικα της ιδιαίτερης πατρίδας μου
Εγώ ανήσυχος κοίταζα συνεχώς το ρολόι μου για να επιστρέψω έγκαιρα στο στρατόπεδο. Παρά τις εκκλήσεις μου να φύγουμε εγκαίρως ο Αλέκος παρέμενε άνετος. Έτσι αναγκάστηκα να τον αφήσω και να φύγω μόνος μου. Ευτυχώς ήμουν πίσω στην ώρα μου. Μέχρι το σιωπητήριο ο Αλέκος δεν είχε εμφανιστεί. Έπεσα στο κρεβάτι αλλά με την ανησυχία ζωντανή μέσα μου. Γύρω στις δώδεκα τη νύχτα όλοι στο θάλαμο ξυπνήσαμε από έντονους θορύβους, σπάσιμο τζαμιών και δυνατές φωνές. Ο Αλέκος γύρισε πίσω αλλά είχε καταναλώσει κι άλλα ποτά και ήταν εκτός ελέγχου. Έσπαζε όλα τα τζάμια του λόγου και χρειάστηκαν τρεις-τέσσερις άλλοι να τον κάνουν ζάφτι.
Ανδρέας Λεντάκης
(κομμάτι από το βιβλίο μου «κι όμως ήταν όμορφα)
Τον Αντρέα Λεντάκη τον θαύμαζα και τον ζήλευα για το σπινθηροβόλο πνεύμα, τη μεθοδική σκέψη, την ετοιμότητά του να δίνει καίριες απαντήσεις, τη ζωντάνια στις συζητήσεις, αλλά και την πολυγλωσσία του. Τομείς στους οποίους εγώ ήμουν σκράπας. Δεν ήμασταν φίλοι κοντινοί με την έννοια να βρισκόμαστε ιδιαιτέρως, να ανταλλάσσουμε προσωπικές πληροφορίες, να σχολιάζουμε άλλους κι όλα τα σχετικά. Απλώς, είχαμε κοινούς τομείς ενδιαφερόντων και βρισκόμασταν για χρόνια στα ίδια πολιτικά στέκια. Έτσι συναντιόμασταν σε φοιτητικές εκδηλώσεις και συνέδρια, σε συνεδριάσεις οργάνων και πολιτικές συγκεντρώσεις. Τίποτα περισσότερο. Όμως η τύχη το έφερε να συναντηθούν οι δρόμοι μας σε κάποιες στιγμές, που γι’ αυτόν ίσως να πέρασαν απαρατήρητες, αλλά για μένα είχαν σημασία και έμειναν στη μνήμη μου. Γι’ αυτό και σήμερα τις επικαλούμαι.
Ήμουν νεοσσός στην οργανωμένη αριστερά και σε μια από τις συγκεντρώσεις, που συνήθως ήταν απαγορευμένες, με κυνηγητά στους κεντρικούς δρόμους και τις ενδιάμεσες παρόδους βρέθηκα στη Σταδίου στο ύψος των Χαυτείων, φωνάζοντας διάφορα συνθήματα. Οι αγώνες του 114. Την άλλη μέρα στο πρωτοσέλιδο της «Βραδυνής» μια μεγάλη φωτογραφία μου με σηκωμένα τα χέρια δίπλα- δίπλα με τον Αντρέα. Πάνω από την φωτογραφία με μεγάλα γράμματα δέσποζε ο τίτλος:
ΝΕΑΡΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΑΝΑΣΤΑΤΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Εμείς διαδηλώναμε για τη δημοκρατία και την υπεράσπιση του Συντάγματος. Κι αυτοί μας στόλιζαν με χαρακτηρισμούς, που ακόμα δεν είχαν ίσως εισχωρήσει στο μυαλό μου, ούτε καν συνειδητοποιηθεί μέσα μου. Όμως, να σας πω την αμαρτία μου;
Μου άρεσε! Μου δημιουργούσε μια εσωτερική ταραχή, σαν να δοκίμασα το μήλο του Παραδείσου. Ήταν ο απαγορευμένος καρπός και γι’ αυτό ήταν νόστιμος.
Ακολούθησε το 15% για την Παιδεία που, σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση ήταν η μαζικότερη φοιτητική εκδήλωση της εποχής, αφού ταρακούνησε και δραστηριοποίησε αδρανή και ίσως αδιάφορα μέχρι τότε τμήματα της νεολαίας. Ξέρω από άμεση εμπειρία ότι πολλά από τα πρωτότυπα και έξυπνα συνθήματα αυτού του αγώνα, κατά ένα γενναίο ποσοστό τα οφείλουμε στην έμπνευση του Αντρέα. Αν αξιοποιούσε αυτό το ταλέντο του θα ήταν ένας από τους καλύτερους κειμενογράφους στις διαφημιστικές εταιρείες.
Η δεύτερη ανάμνηση ήταν στο 4ο Πανσπουδαστικό Συνέδριο. Πέρα από τη γενικότερη συμβολή του στους προβληματισμούς και τα κείμενα των αποφάσεων ήταν ο μόνιμος μεταφραστής των ξένων αντιπροσώπων. Αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά και ό,τι άλλο χρειαζόταν. Εκείνη την εποχή οι πολύγλωσσοι δεν ήταν είδος εν αφθονία στη χώρα μας.
  1. Νίκος Γιανναδάκης- προσωπικές αναμνήσεις
    Θα αναφερθώ με λίγα λόγια, αντιστρόφως ανάλογα με την αξία του, στον πρόωρα χαμένο από τη ζωή Νίκο Γιανναδάκη, που μετά τη μεταπολίτευση, πρόλαβε και άφησε δημιουργικό και πολύτιμο έργο, ως έφορος της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ήταν ένας άνθρωπος φτιαγμένος για τα μεγάλα και τα όμορφα. Με προσεκτική οικογενειακή ανατροφή, ζυμωμένος με τις καλές παραδόσεις του τόπου μας. Ευαίσθητος δέκτης των νέων μηνυμάτ...ων, με ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αγάπη για την πατρίδα και το λαό της. Ένθερμος θιασώτης των αγώνων για τις ελευθερίες και τα δικαιώματά του ανώνυμου πολίτη. Ήταν φυσικό ! Ένας τέτοιος χαρακτήρας δεν μπορούσε να μείνει ασυγκίνητος και ουδέτερος στον επαίσχυντο βιασμό των στοιχειωδών ελευθεριών από τους επίορκους συνταγματάρχες. της Χούντας το 1967. Έτσι βρέθηκε κλεισμένος στην φυλακή πάνω από πέντε χρόνια με μια βαριά κι άδικη ποινή από το έκτακτο στρατοδικείο. Συνδέθηκα μαζί του με στενή φιλία κι αλληλοεκτίμηση. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που έζησα, όσο έζησα, μαζί του. Γιατί ο άπονος Χάρος με τη μορφή του καρκίνου τον πήρε τόσο άδικα και πρόωρα από τη ζωή. Είναι χαρακτηριστικός ο στωικός τρόπος που αντιμετώπισε την αρρώστια, χωρίς καθόλου να σταματήσει τη δημιουργική προετοιμασία της τελευταίας έκθεσης που οργάνωνε στο Ηράκλειο, αναδεικνύοντας αυτήν την επαρχιακή πόλη πρωτοπόρα στο χώρο των πολιτιστικών εκδηλώσεων και της τέχνης. Με τον Νίκο το 1971 γράψαμε ένα κοινό κείμενο με πολιτικές απόψεις που μοιράστηκε και διαβάστηκε απ’ όλη την ομάδα με ποικίλες αντιδράσεις από τους συγκρατουμένους της ομάδας της Ανανεωτικής Αριστεράς στις Φυλακές Κορυδαλλού. Περιλάμβανε κριτικές απόψεις και για την εποχή που γράφτηκε ήταν ή έτσι θεωρούσαμε εμείς αρκετά προχωρημένες. Σήμερα, 46 χρόνια μετά, τα δεδομένα για μένα άλλαξαν σημαντικά. Όπως και για τους περισσότερους φαντάζομαι. Πάντα όμως έχει τη σημασία του σαν ιστορικό ντοκουμέντο και το φύλαξα λόγω της συλλεκτικής τάσης που από παλιά με διακατέχει. Τον Νίκο θα τον θυμάμαι πάντα με συγκίνηση κι αγάπη. Μια φιλία, που έμεινε ανολοκλήρωτη.

Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017


Η μακέτα του αρχιτέκτονα Ρέντζο Πιάνο για το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» που βρίσκεται υπό κατασκευή στο Φαληρικό Δέλτα
 

  Πού χάθηκαν οι χορηγοί

Οι αυστηροί όροι που θέτει ο νόμος, η κατάργηση φορολογικών απαλλαγών και η γραφειοκρατία, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση, έχουν μετατρέψει τους χρηματοδότες του πολιτισμού σε είδος προς εξαφάνιση

Από την εποχή που η χορηγία δεν ήταν απλώς ένας κοινωνικός θεσμός, αλλά μόδα από την οποία είτε επωφελούνταν οι άξιοι είτε όχι, κερδισμένος έβγαινε πάντα ο πολιτισμός. Ως σήμερα, που οι χορηγοί αποτελούν είδος προς εξαφάνιση, δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια. Απλώς η ιστορία της χώρας ήρθε τα πάνω κάτω και ο πολιτισμός, αποπαίδι της κρατικής μέριμνας ακόμη και σε καλούς καιρούς, όχι μόνο βλέπει τα κονδύλιά του να έχουν μειωθεί δραματικά, αλλά χάνει και τα τελευταία του στηρίγματα.

Οι χορηγοί εξαφανίστηκαν και η οικονομική κρίση είναι σίγουρα η πρώτη αιτία. Αρκετές από τις μεγάλες εταιρείες, που υπήρξαν στο πρόσφατο παρελθόν γενναίοι χορηγοί του πολιτισμού, έκλεισαν ή αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης - δεν είναι μυστικό ότι γνωστοί επιχειρηματίες, πρώην χορηγοί, είναι υπόλογοι στη Δικαιοσύνη -, ενώ οι τράπεζες, παρ' ότι συνεχίζουν χορηγικά, περνούν τη δική τους σοβαρή οικονομική κρίση. Από την άλλη το κράτος, έχοντας θέσει αυστηρούς όρους στη χορηγία, την οδήγησε σε συρρίκνωση προτού καν αυτή συμβεί από μόνη της.

Οι φορολογικές απαλλαγές καταργήθηκαν και τα υπόλοιπα ανταποδοτικά οφέλη προς τους χορηγούς δεν πείθουν. Απέμειναν τα μεγάλα κοινωφελή ιδρύματα με το σοβαρό πολιτιστικό έργο, αλλά και αυτά δεν μπορεί να κάνουν τα πάντα. Το αδιέξοδο είναι μεγάλο και οι λόγοι πολλοί, αν και ένας είναι ο σημαντικότερος: δεν είναι ο πολιτισμός το πρώτο ζητούμενο σε εποχές ένδειας.

Αν ρωτήσει κανείς ποιο είναι το απόλυτα γραφειοκρατικό τμήμα του Δημοσίου σε αυτή τη χώρα, η απάντηση είναι μία: το Γραφείο Χορηγιών του τέως υπουργείου Πολιτισμού και νυν Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού. Εκεί οι χορηγοί, όχι μόνο περνούν από κόσκινο ως ύποπτοι φοροδιαφυγής ή άλλων αξιόποινων πράξεων, αλλά μπορεί να περιμένουν μήνες πολλούς ώσπου να γίνει αποδεκτή η χορηγία τους. Και στο τέλος πληρώνουν και φόρο! Ιδού τα βήματα της ταλαιπωρίας.



Ο γολγοθάς

Πρώτη κίνηση του χορηγού είναι να καταθέσει στο Γραφείο Χορηγιών αίτηση συνοδευόμενη από φάκελο με τα σχετικά στοιχεία. Πρώτη κίνηση του γραφείου είναι να εξετάσει μήπως τα χρήματα προέρχονται από παράνομη δραστηριότητα. Στη συνέχεια, αν η χορηγία προορίζεται για κάποιο μνημείο, ο φάκελος θα πρέπει να εξεταστεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ή το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, κατά περίπτωση) προκειμένου να υπάρξει γνωμοδότηση, θετική ή αρνητική. Η επόμενη στάση γίνεται στο γραφείο του υπουργού, ο οποίος καλείται να υπογράψει την απόφαση. Κατόπιν όλων αυτών ετοιμάζεται η χορηγική σύμβαση, η οποία και υπογράφεται.

Η διαδικασία όμως δεν ολοκληρώνεται εδώ. Τα χρήματα της χορηγίας δεν πηγαίνουν αμέσως στον αποδέκτη, αλλά σε ειδικό κωδικό του Κρατικού Προϋπολογισμού που αφορά το συγκεκριμένο υπουργείο, εφόσον προορίζονται για το Δημόσιο (στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε τράπεζα για τις άλλες περιπτώσεις). Το υπουργείο στη συνέχεια θα διαχειρισθεί τα χρήματα, όπως επιβάλλει το Δημόσιο Λογιστικό, προκειμένου να αποδοθούν στο έργο για το οποίο τα κατέθεσε ο χορηγός.

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2017


Το Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση χρηματοδοτεί 18 επιστημονικές εταιρείες Υποβλήθηκε από Βάσω στις Τετ, 10/02/2016 - 01:30.

Συνεχίζοντας την προσπάθεια στήριξης της ελληνικής δημιουργικότητας και έρευνας, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση ανακοίνωσε τη χρηματοδότηση δεκαοκτώ συνολικά επιστημονικών εταιρειών στο πλαίσιο νέου προγράμματος για την ενίσχυση φορέων που δραστηριοποιούνται στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες. Έναν επιστημονικό χώρο που διαρκώς υποχρηματοδοτείται τις τελευταίες δεκαετίες τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Οι φορείς που επελέγησαν από επιτροπή ανεξάρτητων αξιολογητών, μετά από σχετική δημόσια πρόσκληση του Ιδρύματος, δεν έχουν άμεση εξάρτηση από κρατικά κονδύλια και έχουν επιδείξει σημαντική ερευνητική δραστηριότητα, συμβάλλοντας παράλληλα στην κινητοποίηση των επιστημόνων του πεδίου τους, καθώς και στον δημόσιο διάλογο της επιστημονικής κοινότητας.



Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι ο κάθε φορέας να συνεχίσει και να αναπτύξει τις δραστηριότητές του βάσει σύγχρονων χρηστικών εργαλείων ανάδειξης και διάσωσης του παραγόμενου ερευνητικού του έργου. Στο πλαίσιο αυτό προκρίθηκαν προτάσεις που βοηθούν στην αμεσότερη επαφή και αλληλεπίδραση των επιστημονικών εταιρειών με το κοινό, στην προσέλκυση νέων μελών, στην αναβάθμιση των τεχνολογικών υποδομών, καθώς και σε δράσεις που προσδίδουν εξωστρέφεια και καλύτερη διάχυση της γνώσης που έχει συσσωρευθεί, με τη χρήση νέων μεθοδολογιών.



Συνολικά υποβλήθηκαν 243 προτάσεις. 8 εγκρίθηκαν για πλήρη χρηματοδότηση, ενώ 10 επιπλέον φορείς θα λάβουν μερική ενίσχυση για τις δράσεις τους. Συγκεκριμένα, οι προς χρηματοδότηση δράσεις περιλαμβάνουν την αναβάθμιση της διαδικτυακής παρουσίας ορισμένων φορέων, την ψηφιοποίηση και διάθεση (μέσω ελεύθερης πρόσβασης) τεκμηρίων και επιστημονικών δημοσιεύσεων, τη δημιουργία νέων ερευνητικών εργαλείων κ.ά..

Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2017


Για έναν βέλτιστο τρόπο εισαγωγής σε ΑΕΙ‐ΑΤΕΙ   στην Ελλάδα. 

(Εισαγωγικοί προβληματισμοί στο θέμα) 

Γιάννης. Π. Πλατάρος  

Δ/ντής 1ου ΓΕΛ Μεσσήνης, Μαθηματικός –Οικονομολόγος , Επιμορφωτής Β΄επιπέδου, ΜΠΕ «Διδακτική & Μεθοδολογία των  Μαθηματικών»  Για να ομιλήσει κάποιος για ένα τέτοιο τρόπο , πρέπει να υπάρχει. Πρέπει να δεχθούμε εξ αρχής ότι μάλλον υπάρχει, διότι ο παρών τρόπος εισαγωγής  είναι γεμάτος από στρεβλώσεις  βασικών εκπαιδευτικών αρχών και λειτουργίας όλης της εκπαίδευσης.  Σίγουρα υπάρχει βελτιώτερος. Στρεβλώσεις της εκπαιδευτικής λειτουργίας : 1. Το φαινόμενο των καταλήψεων, είναι ευκταίο , επιδιωκτέο και καλοδεχούμενο, από την συντριπτική πλειονότητα των τελειοφοίτων μαθητών Λυκείου, αφού μπορούν να διαβάζουν «απερίσπαστοι» τα μαθήματα του φροντιστηρίου, χωρίς την όχληση των άλλων μαθημάτων και της «επαχθούς υποχρέωσης» της παρουσίας στο Λύκειο. 2. Λ.χ. Ώρα μαθήματος Θρησκευτικών: «Αφού δεν ενοχλώ κυρία, γιατί δεν με αφήνετε να διαβάσω μαθηματικά;» 3. Προς διευθυντή Λυκείου : «Μπορούμε να φύγουμε χωρίς απουσία από την γιορτή των Χριστουγέννων γιατί έχουμε  διαγώνισμα στο φροντιστήριο;» 4. Μετά τον Μάρτιο δεν πατάει κανένας το πόδι του Σχολείο από την Γ΄Λυκείου. Πιθανόν να έρχονται  4-5 που δεν μπόρεσαν να ελέγξουν  την φοίτησή τους και έχουν πολλές απουσίες.  Αν μπορούσε κάποιος να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις χωρίς να απαιτείται  φοίτηση στο σχολείο  στην τελευταία τάξη, ουδείς θα επέλεγε να φοιτήσει.  5. Τα εγχειρήματα εισαγωγής «νέων» προσεγγίσεων της γνώσης («νέων» για τα Ελληνικά δεδομένα)  με ερευνητικές Εργασίες (project) και διδασκαλία μαθημάτων και δη Μαθηματικών με χρήση Νέων Τεχνολογιών (Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου)  είναι καταδικασμένα να στεφθούν από πλήρη και παντελή αποτυχία αφού δεν απαντούν καθόλου ικανοποιητικά στο αδήριτο ερώτημα του τίθεται : «….και πού εξετάζονται αυτά τα πράγματα κύριε  στις Πανελλήνιες;…» 6. Ακούγεται συχνά –πυκνά το λογικό (εκ πρώτης όψεως) επιχείρημα ότι «πρέπει να ξεκινήσουμε την εκπαιδευτική αλλαγή από την αρχή της εκπαιδευτικής διαδικασίας και μετά να πάμε κλιμακωτά. Αρχίζουμε τις αλλαγές από Νηπιαγωγείο και μετά πάμε Δημοτικό Γυμνάσιο και Λύκειο….»   Το ψεύδος έγκειται στο γεγονός, ότι οι Πανελλήνιες εξετάσεις από μόνες τους, λόγω της τεράστιας και αποφασιστικής σημασίας που τους αποδίδεται από την Ελληνική Κοινωνία, διαπερνούν το σύνολο των εκπαιδευτικών

βαθμίδων και τις επηρεάζουν αποφασιστικά εδώ και πολλές δεκαετίες. Συνεπώς από αυτές πρέπει να αρχίσουμε και αφού δώσουμε ικανοποιητική απάντηση με ένα άλλο σύστημα, να συνεχίσουμε με  το Νηπιαγωγείο. Στρεβλώσεις ηθικής τάξεως: 1. Όλοι οι μαθητές, από μικρή ηλικία, μαθαίνουν ότι μπορούν να προσκομίζουν ψεύτικα (ωστόσο έγκυρα) δικαιολογητικά από Ιατρό ότι είναι άρρωστοι, χωρίς την παραμικρή επίπτωση, δεδομένου ότι την πρακτική αυτή υιοθετούν όλοι ανεξαιρέτως οι μαθητές και οι γονείς τους. 2. Οι καθηγητές όλοι μετά τον Μάρτιο, «απασχολούν» τους βεβαρημένους με απουσίες , όταν δεν κάνουν μάθημα διότι λείπει όλη η τάξη. Ορισμένες καίριες πληροφορίες, δεν φθάνουν στους μαθητές, όταν έχουν 1,5 μήνα να πατήσουν το πόδι τους στο σχολείο. 3. «Εσείς κυρία θα κάθεστε στην έδρα και θα κάνετε ό,τι θέλετε και εμείς θα διαβάζουμε Φυσική…. Μόνο να μην μας ενοχλείτε…» 4. Φήμες επίμονες αναφέρουν  ότι σε κάποια  Σχολεία όπου δεν υπάρχει αυστηρή διοικητική επίβλεψη (έλεγχος) ακόμα και από την Α΄ Λυκείου, δεν διεξάγονται μαθήματα γενικής Παιδείας . Και 1% να είναι αληθείς οι φήμες, πρόκειται περί μεγάλης στρεβλώσεως της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στρεβλώσεις από τις ίδιες της Πανελλήνιες εξετάσεις: 1. Υπάρχουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, μικρής βεβαίως βαρύτητας, που επιδέχονται «δολίευσης» αφού ένα «γαβ-γαβ» που θα ακουστεί απ΄ έξω μπορεί να  είναι οι απαντήσεις σε  6 ερωτήσεις (γ.- α.-β.-γ.-α.-β. )  Μπορεί να το γράψει ο «καλός» ο μαθητής με ένα μολυβάκι στο θρανίο του και να διαδοθεί ως ντόμινο σε όλη την τάξη. Μπορεί να το υποδείξει ο επιτηρητής αναλόγως αν ξύνει το σαγόνι του με ένα –δύο –τρία κτλ δάκτυλα. Υπάρχουν κι άλλοι 1.000.000 τρόποι «ασφαλούς αντιγραφής » που επαφίενται ως άσκηση. Το εξωφρενικό με τις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ,είναι ότι άνετα και χωρίς να επηρεάζουν κάτι άλλο, δύνανται να αντικατασταθούν από τις ίδιες ερωτήσεις, μόνο που θα είναι «σύντομης απάντησης» Για να μην έχει γίνει αυτή η διόρθωση τόσα χρόνια μετά από την εισαγωγή της, σημαίνει ότι πρέπει να υιοθετήσουμε χυδαίες αιτιολογήσεις του επαναλαμβανόμενες φαινομένου ότι «όλα αυτά γίνονται για να γράφουν όλοι ένα 4 και να λαμβάνουν απολυτήριο, αλλιώς με το 0 και με την προσαρμογή στον γραπτό που υπάρχει, λίγοι θα πιάσουν το 9,5  για να πάρουν απολυτήριο…»  2. Ο κεντρικός πρωταρχικός,
Ή Κεντρική Σχολή στα Σουρμενα
Ιδρύθηκε το 1859 στην τοποθεσία Χάνι και μετατράπηκε σε αστική σχολή το 1874 και σε ημιγυμνασιο το 1913.Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1888.=GREEK SCHOOL IN SOURMENA=PONTOUS   Από  Antonis Topuzoglou



Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2017



Το νεοκλασικό κτήριο , γνωστό ως «Ευαγγελισμός» στο Ηράκλειο



Το ιστορικό νεοκλασικό κτήριο, που σήμερα είναι γνωστό ως “ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ”, το 1906 στέγασε τη Γαλλική Σχολή Καλογραιών, ένα πρότυπο εκπαιδευτήριουπό τη Διεύθυνση της  Ηγουμένης της Μονής του Αγ. Ιωσήφ της Εμφανίσεως, Γαβριέλλας Ρίο.

Το εκπαιδευτήριο διέθετε Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο και Γυμνάσιο.
Η Γαλλική Σχολή Καλογραιών λειτούργησε έως τον Ιούνιο του 1941, οπότε αναγκάστηκε να διακόψει τη λειτουργία της ύστερα από διαταγή των Στρατευμάτων Κατοχής και της μετατροπής της σε Στρατιωτικό Γερμανικό Νοσοκομείο.

Μετά την απελευθέρωση 1945 νοικιάστηκε και αργότερα αγοράστηκε (1949) από τους ιατρούς Κων/νο Μαρκατάτη, Ευάγγελο Χατζάκη και Κων/νο Καρυωτάκη και το μετέτρεψαν σε η κλινική, με το όνομα: Γενική Κλινική «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ».



Ως κλινική λειτούργησε έως τον Ιούνιο του 1985

Λίγα χρόνια πριν διακόψει τη λειτουργία της η κλινική, ο ένας εκ των ιδιοκτητών, ο Κων/νος Μαρκατάτης, δώρισε με διαθήκη του το μερίδιό του, (1/3), στην υπό ίδρυση Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. «…Από την κλινικήν Ευαγγελισμός δικαιούμαι το 1/3 το οποίον δωρίζω εις το Πανεπιστήμιον Κρήτης που πρόκειται να ιδρυθεί πολύ γρήγορα και ως απαρχή μελλόντων καταθετών.»

Οι κληρονόμοι των υπολοίπων 2/3, μετά τη διακοπή λειτουργίας της πρότειναν στον Δήμο Ηρακλείου, να τα αγοράσει. Η τότε Δημοτική Αρχή απέρριψε την πρόταση .

Δέκα χρόνια αργότερα το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αγόρασε και τα λοιπά μερίδια και το κτίριο περιήλθε σε αυτό πλήρως.

Για περίπου 18 χρόνια, το κτήριο παρέμενε ανεκμετάλλευτο

Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2017








Ιστορικό της Ερασμείου Ελληνογερμανικής Σχολής
Η ιστορία της Σχολής μας ξεκίνησε το 1960, όταν οι ιδρυτές της και δάσκαλοι, Παναγιώτης και Ιωάννα Βόσσου οραματίστηκαν και δημιούργησαν ένα Σχολείο που θα προσέφερε στο μαθητή του:
  • το μαθησιακό περιβάλλον ώστε να αναπτύξει ισόρροπα το πνεύμα του και το σώμα του προκειμένου να εξελιχθεί σε μια ολοκληρωμένη και δημιουργική προσωπικότητα.
  • τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και αξίες ώστε να εξελιχθεί σε έναν πολίτη που θα είναι χρήσιμος στον εαυτό του, στην οικογένειά του και στο κοινωνικό σύνολο στο οποίο ανήκει.
  • τη συστηματική διδασκαλία της Γερμανικής και Αγγλικής γλώσσας, ώστε να αποκτήσει το απαραίτητο υπόβαθρο, για να βιώσει τα μορφωτικά και πολιτισμικά αγαθά που του παρέχουν οι δύο πλέον διαδεδομένες ευρωπαϊκές γλώσσες.
Το αποτέλεσμα της προσπάθειάς των ιδρυτών της Σχολής, ως φυσικό επακόλουθο της τήρησης των ιδρυτικών αρχών της , της υιοθέτησης σύγχρονων παιδαγωγικών μεθόδων, της προσεκτικής επιλογής του έμψυχου δυναμικού αλλά και της αμέριστης αγάπης για τα παιδιά, επικροτήθηκε από μαθητές και γονείς, έτσι ώστε η Σχολή να έχει ήδη διαγράψει μια λαμπρή ιστορία 50 και πλέον ετών.
Από το 1960 έως το 1975 το Σχολείο λειτούργησε στο Ψυχικό, από το 1976 έως το 2011 στο Μαρούσι, ενώ από το Σεπτέμβριο του 2011 στην
Κάντζα Παλλήνης.
Όλα αυτά τα χρόνια της λειτουργίας της Σχολής έχουν αλλάξει πολλά: τα κτίρια, οι εκπαιδευτικοί και φυσικά οι χιλιάδες μαθητές που αποφοίτησαν από αυτήν. Η Σχολή όμως, δημιούργημα και αποκλειστική ιδιοκτησία της οικογένειας Βόσσου, εξακολουθεί να παρέχει στους μαθητές της, όλα όσα ενέπνευσαν και έγιναν αρωγός για τους ιδρυτές της από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας της.



Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2017


Υποτροφίες σε Έλληνες πτυχιούχους χορηγεί η Γερμανική Βουλή

Την ευκαιρία να «μαθητεύσουν» στα γραφεία των Γερμανών βουλευτών, επ’ αμοιβή, έχουν Έλληνες επιστήμονες έως 30 ετών με πτυχίο στις Πολιτικές ή Κοινωνικές Επιστήμες και στη Νομική.

Το πρόγραμμα «Διεθνής Κοινοβουλευτική Υποτροφία» (ΙΡS), το οποίο αποτελεί συνεργασία της γερμανικής Βουλής (Bundestag) και της Βουλής των Ελλήνων, καλύπτει όλα τα έξοδα –ταξιδίου, διαμονής και ασφάλισης– των υποτρόφων για το διάστημα από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο 2018. Σημειώνεται ότι η πρακτική άσκηση είναι αμειβόμενη, το οποίο σημαίνει ότι οι υπότροφοι θα λαμβάνουν αμοιβή για την εργασία τους.

Στόχος του προγράμματος είναι η παρακολούθηση των πολιτικών και δημοκρατικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων από κοντά. Οι υπότροφοι θα εργάζονται στο γραφείο ενός βουλευτή της Ομοσπονδιακής Κάτω Βουλής και θα εγγραφούν σε ένα από τα πανεπιστήμια του Βερολίνου, όπου θα έχουν εκτός αυτού τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν παραδόσεις και εκπαιδευτικά σεμινάρια.

Το Πρόγραμμα δίνει την ευκαιρία σε νέους/ νέες επιστήμονες, οι οποίοι/ οποίες επιθυμούν να ασχοληθούν ενεργώς με τις δημοκρατικές διαδικασίες να γνωρίσουν το Γερμανικό κοινοβουλευτικό σύστημα και την πολιτική διαδικασία λήψεως αποφάσεων μέσω μιας ασκήσεως 5 μηνών σε γραφεία βουλευτών.


Παμπλέκης Χριστόδουλος (1733-1793)



Ο Χριστόδουλος Παμπλέκης ή ο Ακαρνάν γεννήθηκε το 1733 στον οικισμό Απάνω Χώρα της Μπαμπίνης Ξηρομέρου. Από μικρός έμεινε ορφανός από μητέρα και στα 4 ή 5 του χρόνια προσβλήθηκε από ευλογιά χάνοντας έτσι το αριστερό του μάτι, από την αρρώστια αυτή του έμειναν αρκετά σημάδια στο πρόσωπο. Πατέρας του Χριστοδούλου ήταν ο Ευστάθιος, ο οποίος ήταν παλαιότερα κλέφτης στην περιοχή του Ολύμπου, απ’ όπου για άγνωστο λόγο έφυγε και ήρθε στην Μπαμπίνη όπου παντρεύτηκε. Γύρω στο 1740 ο Ευστάθιος πρωταγωνιστεί σε ένα αιματηρό επεισόδιο με τους Τούρκους και αναγκάζεται να φύγει πάλι κλέφτης στον Όλυμπο παίρνοντας μαζί του και το μικρό Χριστόδουλο. Ύστερα από λίγο συνελήφθηκε από τους Τούρκους, γδάρθηκε ζωντανός και στη συνέχεια κομματιάστηκε. Το μικρό Χριστόδουλο πήρε υπό την προστασία του ένας Λιτοχωρίτης με το όνομα Καλλίας, ο οποίος τον προστάτευσε και τον έστειλε σχολείο στο Λιτόχωρο και αργότερα στη Ραψάνη.



Ο Χριστόδουλος προόδευε στα γράμματα και έφυγε για το Άγιο Όρος, όπου γράφτηκε στην Αθωνιάδα Σχολή, που διεύθυνε τότε ο Ευγένιος Βούλγαρης (1753). Εκεί είχε συμμαθητές αξιόλογους νέους της εποχής (Σέργιος Μακραίος, Ιώσηπος Μοισιόδαξ, Κοσμάς ο Αιτωλός κ. ά.) και γρήγορα έγινε ικανότατος λόγιος. Ως ανήσυχος και φιλομαθής που ήταν, μπλέχτηκε γρήγορα στις εσωτερικές διαμάχες των Κολλυβάδων του Αγίου Όρους που ξέσπασαν το 1756. Έτσι ήρθε γρήγορα σε διαμάχες και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Σχολή και το Άγιο Όρος το 1759, αφού στο μεταξύ είχε γίνει μοναχός.

Τη δεκαετία 1760-1770 φέρεται να δίδασκε σε σχολεία της περιοχής του Ολύμπου. Το πότε και το γιατί έφυγε για την Ευρώπη δεν είναι εύκολο να το προσδιορίσουμε

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2017





To Μποδοσάκειο εκπαιδευτήριο στο Ηράκλειο και ο Μποδοσάκης

Το Μποδοσάκειο εκπαιδευτήριο χτίστηκε την δεκαετία του 1930  με  δωρεά που έγινε το 1919,  του Μποδοσάκη  Αθανασιάδη, (Πρόδρομο Αθανασιάδη, που στα Τουρκικά τον φώναζαν Μποδοσάκη),  στην θέση όπου υπήρχε η Βενετσιάνικη εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του  Χρυσοστόμου. Βρίσκεται στην  γωνία των δρόμων 1878  και Γιαμαλάκη.

Σήμερα 85 χρόνια μετά εξακολουθεί και λειτουργεί. Στεγάζεται το το 2ο Δημοτικό σχολείο Ηρακλείου. Η φιλοσοφία και η αρχιτεκτονική της κατασκευής του είναι με τέτοια τρόπο ώστε να βρίσκεται  μέσα  στα  αυστηρά πλαίσια του χώρου όπου θα φιλοξενούσε. Το κτίριο αποτελείται από τρεις πτέρυγες που σχηματίζουν Η.

Λίγα λόγια για τον Μποδοσάκη και το «Μποδοσάκειο» ίδρυμα

Η ιστορία του Μποδοσάκη Αθανασιάδη είναι μια περιπέτεια τυπική για το λαό μας.  Ξεκίνησε από τον Πόρο, χωριό της επαρχίας Νίγδης στα βάθη της Μικράς Ασίας, όπου γεννήθηκε προς το τέλος του προπερασμένου αιώνα.  Δέκα χρονών παιδί πήγε να βρει την τύχη του στα Άδανα και μέχρι τα δεκαεπτά του είχε γίνει ένας από τους σημαντικούς οικονομικούς παράγοντες της περιοχής με εμπορική δραστηριότητα πρώτα στη Μερσίνα και αργότερα στην Κωνσταντινούπολη.  Εργατικός, ευφυέστατος, με τόλμη και φαντασία, ο τύπος του ΄Ελληνα που “δε χάνεται στα Τάρταρα, μονάχα ξαποσταίνει”, ακολούθησε τις τύχες του λαού μας, που δοκιμαζόταν όλα εκείνα τα χρόνια, βάζοντας το συμφέρον της Ελλάδας πάνω από όλα.  Αγοράζει το κοσμοπολίτικο Σπόρτινγκ Κλαμπ της Σμύρνης για να γίνει λέσχη των Ελλήνων Αξιωματικών και, μέσα σε μια νύχτα, το ξενοδοχείο Πέρα Παλάς στην Κωνσταντινούπολη κάνοντάς το κέντρο όλων των κοινωνικών εκδηλώσεων της πόλης.

          Με τη μικρασιατική καταστροφή ήρθε στην Ελλάδα, με παρακίνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, φέρνοντας μαζί του την ήδη τεράστια περιουσία του και πρόσφερε στην πατρίδα του την πρώτη του δωρεά.  Ακολουθώντας την ελληνική παράδοση, που βάζει τα γράμματα πάνω απ’ όλα, το αγράμματο παιδί, που δεν είχε τελειώσει το Δημοτικό, δωρίζει το 1919 τα χρήματα για να κτιστεί ένα σχολείο στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου σήμερα στεγάζεται το  «Μποδοσάκειο» 2ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου.

Γρήγορα, όμως, ο Μποδοσάκης μέσα στις δύσκολες συνθήκες της κατεστραμμένης Ελλάδας χάνει την περιουσία του.  Δεν πτοείται, ξαναπαίρνει τον ανηφορικό δρόμο της επιτυχημένης προσπάθειας που καταλήγει σε μια σειρά επιχειρήσεις – χημικές βιομηχανίες, υαλουργεία, ναυτιλιακές εργασίες, οινοπνευματώδη, ορυχεία και μεταλλεία, πυρομαχικά – που κάλυπταν το 35% του βιομηχανικού δυναμικού της χώρας.  Μοναδική είναι η προσφορά του στο Έπος του ’40 όπου τα αποθέματα πυρομαχικών της ΠΥΡ-ΚΑΛ, ενισχύουν τον ελληνικό αγώνα τις κρίσιμες στιγμές. Μεγάλος οραματιστής της βιομηχανικής ανάπτυξης, βοηθάει σημαντικά την ελληνική οικονομία και την αναστήλωση της χώρας δημιουργώντας, ανάμεσα στ’ άλλα, πάνω από 15.000 νέες θέσεις εργασίας.

            Είναι, ωστόσο, χαρακτηριστικό ότι αυτός ο μεγάλος δημιουργός έχει και άλλους οραματισμούς που ξεπερνούν την οικονομική επιτυχία.  Η δωρεά του Δημοτικού Σχολείου στο Ηράκλειο σηματοδοτεί, θα έλεγε κανείς, τη ζωή του.  Μαζί με την επιτυχία προβάλλουν καινούργιοι στόχοι πάντα με γνώμονα την επιθυμία του για προσφορά προς το Έθνος και τους Έλληνες.  Ενισχύει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, εκκλησίες, φιλανθρωπικά ιδρύματα, πνευματικούς και καλλιτεχνικούς οργανισμούς, ιατρικές έρευνες. Είναι εντυπωσιακή η ποικιλία των έργων που προκάλεσαν το ενδιαφέρον του σε τομείς, καμιά φορά, απρόβλεπτους:

Δίνει υποτροφίες σε νέους που λαχταρούν να σπουδάσουν και δεν έχουν τα οικονομικά μέσα.

Χρηματοδοτεί την αγορά έκτασης 185 στρεμμάτων στην Κάντζα και την ανέγερση των αναγκαίων κτιριακών και αθλητικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία του Μποδοσάκειου Δημοτικού Σχολείου του Κολλεγίου Αθηνών.

Ιδρύει τη Γηριατρική Κλινική στο Κρατικό Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Αθηνών.

Προσφέρει την κατοικία του στο Π. Ψυχικό, για να γίνει, μετά το θάνατό του, κατοικία του ΄Ελληνα Πρωθυπουργού (σήμερα στεγάζει το Ελληνικό ΄Ιδρυμα Πολιτισμού).

Κεντρικό, όμως, στόχο των οραματισμών του Μποδοσάκη αποτελεί η παιδεία.  Γνωρίζοντας καλά την αξία του αγαθού, που ο ίδιος στερήθηκε, προβλέπει στον Οργανισμό του Ιδρύματος, που δημιούργησε το 1972, ειδικούς θεσμούς που θα βοηθήσουν νέους με υψηλές επιδόσεις και χωρίς οικονομικές δυνατότητες να επιδοθούν στην επιστήμη και να κατακτήσουν τις θέσεις και τη δόξα που τους αξίζει.         

   Το 1979, ο Μποδοσάκης πέρασε στην αιώνια ζωή αφήνοντας το ΄Ιδρυμα συνεχιστή του οράματος και της πολυσχιδούς του δράσης έχοντας πάντα σαν γνώμονα την αγάπη του για την Ελλάδα.  Από τότε, οι επιθυμίες του για προαγωγή της παιδείας και της ιατρικής περίθαλψης,  καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος, όχι μόνον εκπληρώνονται αλλά οι τομείς που αφορούν διευρύνονται ανάλογα με τις ανάγκες των καιρών.

          ΄Ετσι, μετά το θάνατο του Μποδοσάκη, το ΄Ιδρυμα  δημιουργεί στον τομέα της Παιδείας μια ολόκληρη σειρά προγραμμάτων :

Ένα πρόγραμμα παροχής κινήτρων για την προσέλκυση νέων με υψηλές επιδόσεις στην Τεχνική Παιδεία.

Ένα πρόγραμμα βραβείων και υποτροφιών για μαθητές που πρωτεύουν στις εισαγωγικές εξετάσεις στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

Πρόγραμμα υποτροφιών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό για μεταπτυχιακές σπουδές και έρευνα.

Ειδικά προγράμματα για μεταπτυχιακές υποτροφίες σχετικές με την ιστορική και πολιτική έρευνα πάνω στα μεγάλα εθνικά θέματα.

Προσφέρει ειδικές υποτροφίες για έρευνα πάνω σε θέματα ογκολογίας και ασθενειών του ανοσοποιητικού συστήματος.

Καθιερώνει τα «Επιστημονικά Βραβεία Ιδρύματος Μποδοσάκη», ελληνοκεντρικά και πολύ υψηλού επιπέδου, που απονέμονται από το 1993 με αυστηρότατα κριτήρια σε νέους επιστήμονες ηλικίας ως 40 ετών, για την εξαιρετική επίδοσή τους στον τομέα τους.

Καλύπτει τις δαπάνες λειτουργίας Παιδικών Βιβλιοθηκών : Στις Φέρες του Ν. ΄Εβρου, στην Ξυλαγανή του Νομού Ροδόπης και στο Λαύριο του Ν. Αττικής.

Δίνει υποτροφίες στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης για παιδιά προερχόμενα από αγροτικές περιοχές.

Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2017


Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη

Η δημιουργία του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη ήταν μια σημαντική εξέλιξη στην πολιτιστική ζωή της Αθήνας. Ιδρύθηκε από τον Βασίλη και την Μαρίνα Θεοχαράκη το 2004 ως κοινωφελές μη-κερδοσκοπικό ίδρυμα, θεσπισμένο με Προεδρικό Διάταγμα. Το Ίδρυμα στεγάζεται ακριβώς απέναντι από την Βουλή, στη καρδιά του πολιτιστικού, πολιτικού και εμπορικού κέντρου της Αθήνας, στη γωνία της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και της οδού Μέρλιν.

Το Ίδρυμα διαθέτει σχεδόν 500τ.μ. εκθεσιακών χώρων και ένα αμφιθέατρο χωρητικότητας 175 θέσεων. Το καφέ-εστιατόριο, το πωλητήριο και  το φουαγιέ, που μπορεί να στεγάσει μικρές εκθέσεις, είναι διαθέσιμα για το κοινό. Η πρόσβαση σε υπηρεσίες μέσων και βάσεις δεδομένων θα είναι επίσης διαθέσιμη σ’ αυτούς που επιθυμούν να κάνουν το Ίδρυμα μέρος των ερευνητικών τους δραστηριοτήτων.

Η αποστολή του Ιδρύματος είναι να εμπλέξει το κοινό σ’ έναν πλατύ και διεπιστημονικό διάλογο με τις εικαστικές τέχνες και τη μουσική στην Ελλάδα και παγκοσμίως, με κύριο άξονα την εμφάνιση και εξέλιξη του μοντέρνου κατά τον 20ο και 21ο αιώνα. Έτεροι στόχοι του ιδρύματος είναι να προβάλει το έργο Ελλήνων δημιουργών στο εξωτερικό, να χρησιμοποιήσει σύγχρονα μέσα για την διάδοση του περιεχομένου των δραστηριοτήτων του και να αναπτύξει δίκτυα συνεργασίας, συμπράξεις και ανταλλαγές. 

Συνεπές στην αποστολή του, το Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη, παρουσιάζει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων που περιλαμβάνει μεγάλης ή μικρής κλίμακας εκθέσεις (θεματικές ή αναδρομικές), συναυλίες, σεμινάρια, εργαστήρια, εκπαιδευτικά προγράμματα και διαλέξεις. Βασική διάσταση του προγράμματος είναι η διεπιστημονική του προσέγγιση, ούτως ώστε να παρουσιαστούν οι εικαστικές τέχνες, η αρχιτεκτονική και η μουσική, στη σχέση τους με άλλες μορφές τέχνης και ερευνητικούς τομείς.

Στο Art Shop του Ιδρύματος, ο κάθε επισκέπτης μπορεί να βρει βιβλία, διακοσμητικά, έργα τέχνης, κοσμήματα, όπως και αντικείμενα design εμπνευσμένα από τις μόνιμες συλλογές του Ιδρύματος.

Διατηρώντας αποκλειστικές συνεργασίες με Έλληνες αλλά και Ευρωπαίους καλλιτέχνες, το πωλητήριο του Ιδρύματος στοχεύει να προβάλλει καλλιτέχνες και να παράγει προσιτά αλλά μοναδικά αντικείμενα. Η μεγάλη συλλογή αντικειμένων τέχνης, γλυπτών και μικρογλυπτών είναι ιδανική όχι μόνο για τον μεμονωμένο επισκέπτη αλλά και για εταιρίες ως επαγγελματικά δώρα.

Για τους νεαρούς επισκέπτες υπάρχει μια σειρά εκπαιδευτικών και δημιουργικών παιχνιδιών, βιβλίων και αφισών που θα ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς. Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στα υλικά κατασκευής των αντικειμένων, τα οποία είναι φιλικά προς το περιβάλλον και ανακυκλώσιμα

Τέλος, το Café Merlin, που βρίσκεται στον πρώτο όροφο του Ιδρύματος, με την εκλεπτυσμένη, φιλική ατμόσφαιρα και την ευχάριστη θέα στον Εθνικό Κήπο, αποτελεί σημείο συνάντησης όχι μόνο για τους επισκέπτες των εκθεσιακών χώρων του αμφιθεάτρου, αλλά και για τους επαγγελματίες που περνούν τη μέρα τους στο κέντρο της πόλης. Διαθέτει πρωτότυπες επιλογές πιάτων εμπνευσμένων από τη Μεσόγειο, παρασκευασμένων με τα καλύτερα υλικά.


Σάββατο 11 Φεβρουαρίου 2017





Τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης: Ένα οδοιπορικό στα ρωμαίικα σχολεία, μια νότα νοσταλγίας…

της Νίκης Γκόβα, Αρχαιολόγου   WWw.ellinismos.gr





Χρόνια πριν, όταν ακόμη η Κωνσταντινούπολη ζούσε σε βυζαντινούς αυτοκρατορικούς ρυθμούς η συνολική εικόνα των ελληνικών σχολείων της βασιλεύουσας -ήταν πολύ διαφορετική. Στα χρόνια που τα Βαλκάνια, η Μικρή Ασία και οι αραβικές κτήσεις τροφοδοτούσαν με ανθρώπινο δυναμικό και ύλη το κέντρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα ελληνικά σχολεία ήταν το καμάρι της Κωνσταντινούπολης. Κάποια από αυτά, κατά την περίφημη περίοδο των μεταρρυθμίσεων του 19ου αιώνα, συγκαταλέγονταν μεταξύ των καλύτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης. Εκείνη την περίοδο, η Σορβόννη άνοιγε τις πύλες της για να δεχθεί μαθήτριες από το Ζάππειο Λύκειο. Το ίδιο ίσχυε και στην περίπτωση της Μεγάλης του Γένους Σχολής. Με έδρα το Φανάρι, η Μεγάλη Σχολή τροφοδοτούσε την αυτοκρατορική ιντελιγκέντσια με νέα μυαλά. Το Ζωγράφειο Λύκειο ανταγωνιζόταν την Μεγάλη Σχολή καθώς επίσης και τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδος και της Ευρώπης. Για τα μεσαία και τα κατώτερα στρώματα της Ρωμιοσύνης, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης αποτελούσαν ονειρικό προορισμό για την νεολαία του γένους. Στα τέλη του 19ου αιώνα, τα παράλια του Βοσπόρου, το κέντρο της Κωνσταντινούπολης και η Χαλκηδόνα, καθώς και στις αρχές του 20ού αιώνα, τα Πριγκιποννήσια είχαν κατακλυστεί στην κυριολεξία από ελληνορθόδοξα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στα μέσα του 20ού αιώνα τα ελληνορθόδοξα εκπαιδευτικά ιδρύματα είχαν χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες. Αυτά τα ιδρύματα συνέχισαν να εκπαιδεύουν την διανόηση της Ρωμιοσύνης μέχρι τον σταδιακό διωγμό των Ρωμιών της Πόλης. Τότε συντελέσθηκε η παρακμή της ρωμαίικης παιδείας στην Κωνσταντινούπολη. Σήμερα παραμένουν σε λειτουργία ελάχιστα ιδρύματα και ο συνολικός αριθμός των ορθόδοξων μαθητών αγγίζει μόλις τους 250. Ο βυζαντινός δικέφαλος είναι πια παρελθόν και μια ανάμνηση…

Αμέσως μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάννης, το νέο τουρκικό κράτος εφαρμόζει μια πολιτική «υποχρεωτικής αφομοίωσης» μέσω του προγράμματος «εθνικής παιδείας». Για την εμπέδωση της εθνικιστικής εκπαιδευτικής του πολιτικής, ο Κεμάλ απαγόρευσε την αυτόνομη ύπαρξη ξένων και μειονοτικών σχολείων, τα οποία μετέτρεψε ουσιαστικά σε τουρκικά κρατικά σχολεία, εντάσσοντάς τα στην τουρκική στρατογραφειοκρατία.



Τα ιστορικά σχολεία της Πόλης



Η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή (τουρκικά: Fener Rum Erkek Lisesi) είναι το αρχαιότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κωνσταντινούπολης. Στο Φανάρι, στην κορυφή του πέμπτου λόφου της Πόλης και πολύ κοντά στο Πατριαρχείο αποφασίστηκε επί πατριαρχίας Ιωακείμ Γ΄ να χτιστεί νέο μεγαλόπρεπο κτήριο όπου και στεγάστηκε από το 1883 η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή που βρίσκεται υπό την πνευματική εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αρχιτέκτονας ήταν ο Κωνσταντίνος Δημάδης που κατασκεύασε το κτήριο σε σχήμα αετού έτσι ώστε οι 25 αίθουσές του να έχουν άπλετο φωτισμό και οι 500 και πλέον μαθητές του να διδάσκονται τα μαθήματά τους σε συνθήκες απόλυτης υγιεινής. Το κτήριο καταλαμβάνει 3.020 τ.μ. και αποκαλείται από τους ντόπιους συχνά «κόκκινο κάστρο» λόγω της εμφάνισής του. Η Μεγάλη του Γένους Σχολή ιδρύθηκε μετά την άλωση της Πόλης από τον Πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο και με πρώτο διευθυντή τον Ματθαίο Καμαριώτη και λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1454, παρέχοντας μόρφωση υψηλού επιπέδου. Απόφοιτοί της οι Δραγουμάνοι της Υψηλής Πύλης, οι ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας, γόνοι διαπρεπών Φαναριώτικων οικογενειών, αρκετοί Πατριάρχες και σχεδόν όλοι οι Μητροπολίτες του Οικουμενικού Θρόνου, μέχρι και πολιτικοί του Νέου Ελληνικού κράτους.

Το 1904 λειτούργησε στη Σχολή παιδαγωγικό τμήμα από όπου αποφοιτούσαν διδάσκαλοι οι οποίοι προσλαμβάνονταν σε επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στα χρόνια 1907-1924 λειτουργούσε στη Σχολή ανεξάρτητη Μουσική Σχολή, απογευματινή και τετρατάξια. Οι απόφοιτοί της προσλαμβάνονταν ως ιεροψάλτες σε διάφορους ναούς του Οικουμενικού Θρόνου. Σήμερα η Μεγάλη του Γένους Σχολή λειτουργεί ως σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Για να μπορούν να προσέλθουν περισσότεροι μαθητές και από τα μακρινά σημεία της Πόλης τέθηκε στη διάθεσή τους πούλμαν που ονομαζόταν παλιότερα «Κόκκινο λεωφορείο» επειδή είχε τα χρώματα της Σχολής. Και ενώ μέχρι το 1945 οι μαθητές είχαν φτάσει τους 500, σήμερα λόγω πολιτικών αιτίων και λόγω ενός τούρκικου νόμου που επιβάλλει στους απόφοιτους του δημοτικού να εγγράφονται μόνο σε γυμνάσιο της περιοχής τους, ο αριθμός των μαθητών έχει πέσει κατακόρυφα. Ο ελληνικός πληθυσμός της Κωνσταντινούπολης ανέρχεται σήμερα στους 2.000 και οι μαθητές της Σχολής στους 55. Τα μαθήματα τα οποία διδάσκονται στην Ελληνική Γλώσσα είναι Αρχαία, Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά, Φυσιογνωστικά, Φυσική, Χημεία, Φυσική Αγωγή, Θρησκευτικά, Καλλιτεχνικά, Μουσική, Φιλοσοφία, Λογική, Ιστορία της Τέχνης, Βιολογία, Υγιεινή, Ψυχολογία. Τα μαθήματα που διδάσκονται στην Τουρκική Γλώσσα είναι Τουρκικά, Ιστορία, Γεωγραφία, Ηθική, Κοινωνιολογία, Στρατιωτικά. Διδάσκουν 14 Έλληνες και 7 Τούρκοι καθηγητές. Οι απόφοιτοι της Σχολής μπορούν να εισάγονται στα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτήρια της Τουρκίας, της Ελλάδας και των Πανεπιστημίων της αλλοδαπής.



Το Ζάππειον Παρθεναγωγείον (τουρκικά: Ozel Zapyon Rum Kiz Lisesi),

Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2017

Παναγιώτης Σέκερης (1783-1847) και τα αδέρφια του Αθανάσιος και Γεώργιος



O Παναγιώτης Σέκερης, ο μεγαλύτερος από τέσσερα αδέλφια, γεννήθηκε στην Τριπολιτσά το 1783, γιος του Δημητρίου και τη Χάιδως Σέκερη. Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στην Τριπολιτσά και κατόπιν μαθήτευσε στη Σχολή της Δημητσάνας.
Κατά τη διάρκεια των διακοπών της Σχολής, στις 4 Απριλίου του 1798, σύμφωνα με τα χρονικά σημειώματα του Ρήγα Παλαμήδη, ο Παναγιώτης Σέκερης βλέπει ένα Τούρκο να δολοφονεί για ασήμαντη αιτία τον πατέρα του Δημήτρη, μέσα στο εμπορικό τους κατάστημα. Ο Παναγιώτης Σέκερης φοβούμενος για την ίδια του τη ζωή καταφεύγει στις Σπέτσες και εργάζεται σε συγγενείς του, οι οποίοι ήταν έμποροι.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1808, μεταβαίνει στην Κωνσταντινούπολη όπου ιδρύει δική του εμπορική επιχείρηση. Παράλληλα αποκτά 15 περίπου ιστιοφόρα, με ένα από τα οποία διαφεύγει το 1821 από την Πόλη. Η μύηση του αδερφού του Γεωργίου Σέκερη στη Μόσχα, μετά τις σπουδές του στη Γαλλία, από το Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ αποτέλεσε την απαρχή της κατοπινής μυήσεως του ιδίου και του αδερφού του Θανάση. Ο Παναγιώτης ως ο πλουσιότερος θα καταστεί χρηματοδότης της Φιλικής Εταιρείας.

Ο Γιώργος Σέκερης φεύγει το 1818 για το Μοριά κι αναλαμβάνει αρχηγός των όπλων της επαρχίας Τριπολιτσάς. Ο Αθανάσιος Σέκερης, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Πόλη, εγκαταστάθηκε το 1816 στην Οδησσό ως συνέταιρος του Παναγιώτη. Ο Αθανάσιος Σέκερης ανήκε στην ανώτατη τάξη της Οδησσού, διότι διέθετε περιουσία τουλάχιστον 20.000 ρουβλίων με δικαιώματα εξωτερικού και εσωτερικού εμπορίου, βιοτεχνίας και πλοιοκτησίας.

Η μύηση του Παναγιώτη Σέκερη στη Φιλική Εταιρεία έγινε στις 5 Μαΐου 1818, μετά τη μεταφορά της έδρας της Φιλικής Εταιρείας από την Οδησσό στην Πόλη το ίδιο έτος. Απέβη μάλιστα σωτήρια για τη Φιλική Εταιρεία, κυρίως, μετά το θάνατο του Νικόλαου Σκουφά στις 31 Ιουλίου του 1818. Τα 2 αδέλφια, Παναγιώτης και Θανάσης, είναι βασικοί χρηματοδότες του Αγώνα, ενώ τα ταξίδια τους μεταξύ των δύο πόλεων είναι συνεχή.

Ο Παναγιώτης και ο Θανάσης Σέκερης αφού έχασαν τον αδερφό τους Γιώργο, στο Μοριά το 1822, θυσιάζουν όλη τους την περιουσία. Το 1830, ο Παναγιώτης Σέκερης, επιστρέφει στην Ελλάδα οικονομικά κατεστραμμένος και το ελληνικό κράτος, του δίνει την ασήμαντη θέση του τελώνη Ύδρας-Ναυπλίου. Το 1846 μάλιστα, είναι τόσο φτωχός που επιζητεί τη βοήθεια του ελληνικού κράτους. Παρουσιάζει στοιχεία για τη συνεισφορά του στη Φιλική Εταιρεία και τον Αγώνα, σύμφωνα με τα οποία, το ποσό που διέθεσε η οικογένειά ανέρχονταν στα 425.000 γρόσια.

Σύμφωνα με Πανεπιστημιακά συγγράμματα και αναλύσεις ιστορικών, ο Παναγιώτης Σέκερης είπε ενώπιον των τότε κρατικών λειτουργών: «...υπήρξε μια εποχή που σε νέα ηλικία ήμουν τόσο πλούσιος και απολάμβανα κάθε αγαθό του κόσμου…όμως όλα αυτά τα θεωρούσα τόσο μάταια διότι έλειπε η ελευθερία της Πατρίδος. Για την απόκτηση της ελευθερίας περιφρόνησα τα αγαθά μου και από πλουσιότατος κατάντησα φτωχότατος και δεν ντρέπομαι να το ομολογήσω. Αλλά δεν μετανιώνω για τις θυσίες μου και ευχαριστώ το Θεό που μου έδωσε τόσα πλούτη για να τα καταθέσω στον βωμό της ελευθερία να απαιτήσω κάτι για τα όσα προσέφερα. Απλά ζητώ κάτι γιατί έχω οικογένεια και είμαι με το ένα πόδι στον τάφο».

* Ο Παναγιώτης Σέκερης πέθανε φτωχός και άγνωστος το 1846.
* Ο Αθανάσιος Σέκερης πέθανε από ανίατη ασθένεια κατά την διάρκεια της Πολιορκίας του φρουρίου του Ναυπλίου, το 1821.
* Ο Γεώργιος Σέκερης πέθανε από τις κακουχίες το Νοέμβριο του 1822.

Αναρτήθηκε από Vasileios T. στις Τρίτη, Νοεμβρίου 06, 2012


Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2017


ΣΤΑ ΕΝΝΙΑ ΧΩΡΙΑ ΚΙΣΑΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ

Πώς κτίστηκε πριν από 100 χρόνια ένα σύγχρονο Δημοτικό Σχολείο



Ρεπορτάζ: Γιάννης H. Κάκανος www.yanniskakanos.gr ghk@otenet.gr  

Το σύγχρονο Δημοτικό Σχολείο στο Κεφάλι Κισάμου και την ευρύτερη περιοχή σχεδιάστηκε και θεμελιώθηκε χάρη στην επιμονή ενός νεοδιοριζόμενου ευφυέστατου δασκάλου.
Καταγράφουμε, λοιπόν, τμήμα από την εξιστόρηση του μακροσκελούς απομνημονεύματος του μακαρίτη Παντελή Βαβουλέ, ιδρυτή του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Αθανασίου, που ακούσαμε να μας διηγείται ο κ. Νίκος Βαβουλές μέσα από το πολυσυλλεκτικό ιστορικό αρχείο που επιμελώς διατηρεί: ´Η αφορμή που μ? έκανε να σας καλέσω ξεκίνησε μετά από την εκδήλωση που έγινε στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων για να τιμηθούν οι πρωτοπόρες στον καιρό τους δασκάλες, που είχαν υπηρετήσει σε μονοθέσια και διθέσια σχολεία του Νομού Χανίων σε μικρά χωριά, τα περισσότερα απόμακρα και σε εποχές δύσκολες. Μεταξύ αυτών των διδασκαλισσών ήταν και η Ναυσικά Πολάκη – Περιβολάκη, που φοίτησε και δίδαξε στο Δημοτικό Σχολείο του Αγίου Αθανασίου Κεφαλίου. Μου ήρθαν τότε στο νου, τα δύσκολα χρόνια που φοιτούσαμε στο Γυμνάσιο Καστελλίου και τις πικρές θύμησες της εποχής εκείνης. Σαν συμμαθητής της Ναυσικάς, έστω και σε άλλη τάξη, θέλω να της αφιερώσω το ιστορικό της ίδρυσης του Σχολείου του Αγίου Αθανασίου όπως έχει καταχωρηθεί στις πολύτιμες σημειώσεις του ´Αναμνήσεις από τη διδασκαλική μου ζωή (1906-1948)´ από  τον Παντελή Βαβουλέ (τότε Ηλιάκη), που υπηρέτησε στο Κεφάλι από τον Σεπτέμβριο του 1906 έως τον Οκτώβριο του 1912, ο οποίος υπηρέτησε ως εθελοντής στον λόχο Κρητών Δημοδιδασκάλων και έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις στον Α΄ και Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο στη Δυτική Μακεδονία και την Ηπειρο. Γράφει, λοιπόν: ´Τελείωσα το Διδασκαλείο στο Ηράκλειο τον Ιούνιο του 1906, ύστερα από τριών χρόνων φοίτηση σ? αυτό. Πήρα το δίπλωμά μου με άριστα. Με άριστα το είχαν πάρει και άλλοι έξι από τους συμμαθητές μου, μα εγώ είχα πάρει το μεγαλύτερο κλάσμα (9 17/20). Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς έχοντας στην τσέπη μου τον διορισμό μου για το χωριό Κεφάλι και στη φαντασία χρυσά επαγγελματικά όνειρα πήγα ν? αναλάβω τα διδασκαλικά μου καθήκοντα. Ηταν ένα Κυριακάτικο απόγευμα, που καβάλα σ? ένα μουλάρι φορτωμένο και τις αποσκευές μου, έφτασα στο χωριό. Ξεπέζεψα στο πρώτο καφενείο που συνάντησα. Η είδηση του διορισμού μου είχε πάει πρωτύτερα και γρήγορα μαθεύτηκε πως ήρθε ο δάσκαλος´.
Στη συνέχεια αναφέρεται στο πώς ήταν το Σχολείο:
´Το Σχολείο ήταν ένα ανώγειο (ονταδάκι), στο οποίο ανέβαινες με μια πετρόσκαλα. Είχε πολλά παράθυρα από όλες τις πλευρές με σπασμένα ή μισοσπασμένα παραθυρόφυλλα και χωρίς τζάμια στα τεμπελίκια. Ηταν ιδιωτικό και το είχαν πάρει με νοίκι.  Το πάτωμα ήταν ξύλινο, μα τα σανίδια ήταν σπασμένα σε πολλά μέρη κι έπρεπε να προσέχει κανένας πολύ να μη χωθεί το πόδι του σε καμιά τρύπα. Εφτά μεγάλα θρανία από εκείνα που είναι χωριστά το κάθισμα από τον πάγκο και το καθένα χρησιμοποιείται από 7 – 8 παιδιά, ήταν αραδιασμένα και γέμιζαν ασφυκτικά τον μικρό χώρο του μικρού εκείνου δωματίου. Για να περάσουν τα παιδιά έπρεπε να πλαγιάζουν το κορμάκι τους. Την πρώτη μέρα κοίταζα να κερδίσω την εμπιστοσύνη των παιδιών και προπάντων του συνομηλίκου μου. Τα έστειλα να φέρουν από τα σπίτια τους παλιοσάνιδα, πριόνια, σκεπάρνια, καρφιά και ό,τι άλλο χρειαζόμουν για να μπαλώσουμε το πάτωμα´.
ΤΟ ΚΤΙΣΙΜΟ
ΝΕΟΥ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟΥ
Σε ό,τι αφορά το κτίσιμο νέου διδακτηρίου σημειώνει:
´Είχα εργαστεί στο Σχολείο Κεφαλίου 4 χρόνια και είχα αλλάξει τρία διδακτήρια, όλα ακατάλληλα. Δεν παράλειπα ευκαιρία που να μη συνιστώ την ανάγκη να χτιστεί διδακτήριο. Σκέφτηκα μάλιστα να ενώσω τις δύο Περιφέρειες, για να γίνει ένα Σχολείο διτάξιο ή τριτάξιο (με δυο ή τρεις δασκάλους), που θα εξυπηρετούσε καλά τις εκπαιδευτικές ανάγκες της μεγάλης αυτής Περιφέρειας, την οποία θα αποτελούσαν τα χωριά Αερινός, Κεφάλι, Παπαδιανά, Περβόλια, Κούνενι, Τζιτζιφιά, Πλοκαμιανά.
Τη σκέψη μου ανακοίνωσα στον τότε Επιθεωρητή Νίκο Πιμπλή, που τη βρήκε σωστή και εφαρμόσιμη. Βρέθηκε, μάλιστα, η κατάλληλη θέση στο ενδιάμεσο των χωριών Κεφάλι – Κούνενι. Επρεπε τώρα να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες για να πεισθούν όλοι οι κάτοικοι των χωριών ή τουλάχιστον οι περισσότεροι, πως το πολυτάξιο Σχολείο θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα παιδιά των και θα συνεισφέρουν όλοι προσωπική εργασία και χρήματα για να γίνει το Σχολείο´.
Αποφασίστηκε να χτιστεί το νέο Σχολείο στη θέση ´Αγιος Αθανάσης´ και τον μήνα Σεπτέμβριο το κτήριο ήταν έτοιμο με δύο ευρύχωρες αίθουσες.
´Είχε, βέβαια, πολλές ελλείψεις, μα η στέγαση και η λειτουργία του Σχολείου ήταν δυνατή.
Για να βρεθούν χρήματα, αφού το κράτος (η Κρητική Πολιτεία) δεν βοηθούσε τότε, βρέθηκα στην ανάγκη να διενεργήσω έρανο στα γειτονικά χωριά. Με τον πρόεδρο της Κοινότητας και τον παπά της Ενορίας γυρίσαμε τα γειτονικά χωριά Αμυγδαλοκεφάλι, Κεραμωτή, Κάμπο μαζεύοντας λάδι. Είναι απερίγραπτες οι δυσκολίες που συνάντησα και οι στενοχώριες που δοκίμασα. Πολλές φορές μάλωνα τον εαυτό μου για την πρωτοβουλία μου. Μα όταν είδα τον Σεπτέμβριο έτοιμο το κτήριο να με δεχτεί τα ξέχασα όλα.
Στο μεταξύ είχα συνεννοηθεί με τον κ. Πιμπλή που ήταν, όπως το γράφω και παραπάνω, Επιθεωρητής και είχε γίνει συγχώνευση των Σχολείων, γίνηκε τριτάξιο δηλαδή με τρεις δασκάλους. Η πρώτη και η δευτέρα τάξη θα στεγαζόταν στο Σχολείο του Κούνενι και οι δύο άλλες στο νέο κτήριο´.


Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2017



ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ Μ. ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ

Ο Μιχάλης Κακογιάννης συνέστησε το κοινωφελές «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης» στα τέλη του 2003, επιθυμώντας να δημιουργήσει έναν φορέα πολιτισμού που θα διαθέτει σύγχρονα μέσα, καινοτόμες ιδέες, αλλά και καλλιτεχνική άποψη αντιπροσωπευτική της σχέσης του ίδιου με την Τέχνη.

Ο Μιχάλης Κακογιάννης οραματίστηκε έναν ξεχωριστό πολιτιστικό φορέα αφιερωμένο στη μελέτη, την υποστήριξη και τη διάδοση των παραστατικών τεχνών, ειδικότερα του θεάτρου και του κινηματογράφου - των τεχνών τις οποίες αγάπησε και υπηρέτησε στην Ελλάδα και το εξωτερικό, για περισσότερο από 50 χρόνια.

Με την ίδια πίστη και αφοσίωση το «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης» έθεσε και πέτυχε τον πρώτο του στόχο: τη δημιουργία του Πολιτιστικού του Κέντρου, ενός σύγχρονου κτηρίου στην οδό Πειραιώς, συνολικού εμβαδού 6.810 τ.μ, που αποτελεί τη στέγη για το Ίδρυμα και τις δραστηριότητές του.

Το ίδρυμα στοχεύει τώρα σε ακόμη περισσότερα. Καταρτίζει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα δραστηριοτήτων αντάξιο της εμπειρίας και του καλλιτεχνικού διαμετρήματος του Ιδρυτή του, εγκαινιάζοντας συνεργασίες με γνωστά Ιδρύματα και πολιτιστικούς φορείς της χώρας και του εξωτερικού, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας έγκυρα εκπαιδευτικά προγράμματα, σεμινάρια,
workshops και εισάγοντας νέους θεσμούς που υποστηρίζουν τις νέες και τους νέους δημιουργούς.

Το Ίδρυμα ακόμη θέλει, και είναι στα άμεσα σχέδιά του, να προσφέρει υποτροφίες σε νέους με ταλέντο, διευρύνοντας έτσι τους καλλιτεχνικούς τους ορίζοντες και παράλληλα ενισχύοντας το καλλιτεχνικό δυναμικό της χώρας. Ο Μιχάλης Κακογιάννης πίστευε στους νέους, στο ταλέντο τους και τις προοπτικές τους. Πίστευε στη δύναμή τους, και μέσα από το Ίδρυμα τους έδωσε το βήμα για τη δική τους μάχη, για την Τέχνη, για τις αξίες της αλλά και την καθόλου αμελητέα απόλαυση που μας προσφέρει.



Εκδήλωση για την «Ημέρα Μνήμης των Εθνικών μας Ευεργετών»

 Συγκεντρωθήκαμε σήμερα, για να τιμήσουμε τους Έλληνες Ευεργέτες που, με την αγάπη τους για την πατρίδα, προσέφεραν στον τόπο αξίες όπως ο ανθρωπισμός, η φιλοπατρία, η κοινωνική αλληλεγγύη και ο πολιτισμός.
Τιμούμε εκείνους τους ανθρώπους, που σε εποχές δύσκολες για τον τόπο, έδωσαν μεγάλο μέρος ή ακόμα και ολόκληρη την περιουσία τους για την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και στη συνέχεια για την αναγέννηση της χώρας μας.
Στις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ευρώπη αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο τον 19ο αιώνα και αρχές του 20ου, η αδυναμία των Ελλήνων αστών να ενσωματωθούν μέσα στα κράτη που κατοικούν αυξάνει την επιθυμία τους για ενίσχυση του εθνικού τους κέντρου και κατ’ επέκταση της αστικής εικόνας της πρωτεύουσας.
Έτσι, οι ευεργέτες δρουν σε μια ευρεία γεωγραφική κλίμακα, με ποικιλία οικονομικών δραστηριοτήτων (εμπόριο, ναυτιλία, βιομηχανία, τραπεζικό, χρηματιστικό, εφοπλιστικό τομέα, κλπ…) αποκτούν δε κοσμοπολίτικη αντίληψη που τους δίνει την δυνατότητα να είναι ανοιχτοί σε νέες ιδέες. Είναι λοιπόν επόμενο να επηρεαστούν από τα ιδεολογικά ευρωπαϊκά ρεύματα του 18ου και 19ου αιώνα. Οι ευρωπαίοι, παράλληλα με την έννοια του έθνους προωθούν και αυτήν της παιδείας, στάση που θα επηρεάσει καθοριστικά τους Έλληνες. Πράγματι οι εκπρόσωποι της ανερχόμενης ελληνικής εμπορικής τάξης, κάτω από την επίδραση του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, θα χρηματοδοτήσουν υποτροφίες, ίδρυση σχολείων και έκδοση βιβλίων. Η ευεργεσία λοιπόν πέρα από τις συναισθηματικές ανάγκες των ευεργετών έρχεται να καλύψει ανάγκες κοινωνικής αναγνώρισης, ανάγκες οικονομικής και κοινωνικής επικράτησης σε μια ελεύθερη πατρίδα, ανάγκες πολιτικής συγκρότησης του ελληνισμού καθώς και μορφωτικές ανάγκες των Ελλήνων.
Τα δημόσια κτήρια που άρχισαν να χτίζονται στην Αθήνα στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, οφείλονται, κατά κύριο λόγο, στους εθνικούς μας ευεργέτες. Πίσω από σχεδόν κάθε μεγάλο δημόσιο έργο στην Αθήνα κρύβεται ένας δωρητής, ένας εθνικός ευεργέτης. Με χρήματα των Ελλήνων της διασποράς κτίστηκαν και λειτουργούν ενδεικτικά το Πολυτεχνείο, η Εθνική Βιβλιοθήκη, η Ριζάριος Ακαδημία, το Καλλιμάρμαρο (Παναθηναϊκό Στάδιο), το Ζάππειο Μέγαρο, το Εθνικό Αστεροσκοπείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο, η Μητρόπολη των Αθηνών και άλλα πολλά…
Μόνο κατά την εικοσαετία 1900-1920, καταγράφονται 3962 δωρεές και κληροδοτήματα για την ενίσχυση των εθνικών αναγκών και την κατασκευή κοινωφελών έργων.
Μην ξεχνάμε ότι με τις δωρεές και τα κληροδοτήματα των ομογενών μας, η Αθήνα έγινε από μικρή επαρχία μεγάλη πρωτεύουσα.
Όμως, όπως και η κοινωνία εξελίσσεται και αλλάζει, έτσι και η έννοια της ευεργεσίας έχει αλλάξει μορφή: ενώ παλαιότερα, η ευεργεσία εννοείτο ως ώθηση της εθνικής «αναγέννησης» και ως επιταχυντής της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, σήμερα ο σημερινός «ευεργετισμός» έχει πάρει, εκτός από τις προηγούμενες μορφές, και τη μορφή της εθελοντικής εργασίας καθώς ενσαρκώνει έναν πιο «μάχιμο» ανθρωπισμό.
Φέτος, θα έχουμε την ευκαιρία να τιμήσουμε έναν σημαντικό ευεργέτη και ξεχωριστό άνθρωπο, τον Ιωάννη Βαρβάκη μέσα από την καινούργια ταινία του Γιάννη Σμαραγδή, «ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι». Ο Βαρβάκης, ως ιδρυτικό στέλεχος της Φιλικής Εταιρείας, μπορεί σε πολλούς από εμάς να φαντάζει ήρωας άλλων εποχών. θα μπορούσε όμως κάλλιστα να ανήκει στο σήμερα.
Σήμερα, που η χώρα μας βιώνει δύσκολες μέρες και βρίσκεται μπροστά σε νέες προκλήσεις λόγω συγκυριών, θα έπρεπε να αποτελεί μέρος της κεντρικής μας πολιτικής, να αναδεικνύουμε, μέσα από το παρελθόν αλλά και το παρόν, την αναλλοίωτη αξία της ευεργεσίας και της προσφοράς.
Εκτός από τους επώνυμους εθνικούς ευεργέτες που κατέγραψε η Ιστορία, μην ξεχνάμε και τους χιλιάδες ανώνυμους που με το έργο και τη ζωή τους προσέφεραν και αυτοί στην πατρίδα μας.
Η βασική προϋπόθεση πάντως για να γεννήσει μια κοινωνία ανώνυμους και επώνυμους ευεργέτες είναι η διαρκής, επίμονη, μακροχρόνια, πολυεπίπεδη προσπάθεια από όλους, δηλαδή τόσο από την συντεταγμένη πολιτεία όσο και από την κοινωνία των πολιτών, να έχουμε ως αδιασάλευτο στόχο, την επαναφορά στην κοινωνία, ιδανικών όπως η προσφορά, η ταπεινοφροσύνη, η ανιδιοτέλεια, η κοινωνική αλληλεγγύη, ο πολιτισμός. Ιδανικά που έχουν άμεση σχέση με την ουσιαστική παιδεία μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους, στοχεύουν στο ΕΜΕΙΣ και όχι στο ΕΓΩ και έτσι δίνουν βαθιά ικανοποίηση στον καθένα ξεχωριστά.